Ιος

1. Διακοπές στην Ιο

Bόρεια της Θήρας (δυτικά της Αμοργού και νότια της Παροναξίας, 111 μίλια από τον Πειραιά), η Ίος ή Νιο έχει έδαφος ορεινό (Πύργος, 713 μ.), παράγει λάδι, δημητριακά, κρασί και κτηνοτροφικά και αναπτύσσει αξιόλογη τουριστική κίνηση. Συνδέεται ακτοπλοϊκά με τον Πειραιά και τα νησιά Ανάφη, Θήρα, Θηρασία, Νάξο, Πάρο, Σίφνο, Σύρο, Φολέγανδρο και, το καλοκαίρι, με τη Ραφήνα, τη Θεσσαλονίκη και τα νησιά Άνδρο, Μύκονο και Τήνο.

Σήμερα το νησί έχει τόσους φίλους, τόσους ανθρώπους που το αγαπούν, περισσότερο ίσως κι από τους ιδιούς τους κατοίκους του, που ο νεολογισμός ιοση αρχίζει να αποκτα νοημα. Όσοι ξεπέρασαν τον αρχικό δισταγμό τους και πάτησαν τη γή του, παγιδεύτηκαν στο νησί του Ομήρου και του ονείρου.

Φτάνοντας ο ταξιδιώτης με το πλοίο στην Ίο, αντικρίζει μία από τις ωραιότερες εικόνες που μπορεί να προσφέρει το νησί: την Αγία Ειρήνη, ένα εκπληκτικό κυκλαδίτικο εκκλησάκι, χτισμένο στο βράχο, ακριβώς πάνω από την καταγάλανη θάλασσα. Το φυσικό λιμάνι του νησιού, ήσυχο και φιλόξενο, γεμίζει από κότερα και κρουαζιερόπλοια, όταν ο Αίολος αγριεύει μεσοπέλαγα και το ταξίδι παύει να είναι ευχάριστο.

Βέβαια, η Ίος φημίζεται κυρίως για την έντονη νυχτερινή ζωή της. Κι εδώ θα πρέπει να λυθεί ακόμα μια παρεξήγηση, που στο παρελθόν είχε οδηγήσει το νησί στο περιθώριο των προτιμήσεων όσων δεν ήθελαν να ξεφαντώσουν μέχρι τελικής πτώσεως. Στην Ίο θα διασκεδάσει κανείς όπως ακριβώς διασκεδάζει και στα άλλα νησιά. Εδώ όμως τα γαζιά είναι συγκεντρωμένα σε μια πολύ μικρή περιοχή, ανάμεσα σε δύο δρόμους του χωρίου, ο κοσμος πηγαινοέρχεται, συνωστιζεται, πίνει, χορεύει, φωναζει υπό τους ήχους αρκετών ντεσιμπελ. Όλα αυτά, σε τόσο περιορισμένο χώρο δημιουργούν σίγουρα μια εικόνα υπερβολής. Υπάρχουν όμως και οι ήσυχες παραλίες και αρκετά μέρη στην Ίο για εκείνους που ψάχνουν την ηρεμία.

2. Δραστηριότητες στην Ιο

Υπάρχουν πολλές συναρπαστικές δραστηριότητες στην Ίο για όλα τα γούστα και τις προτιμήσεις. Οι οικογένειες μπορούν να εξερευνήσουν τις πανέμορφες παραλίες του νησιού, ξεκινώντας από την παραλία Γιαλός δίπλα από τα εξαιρετικά δωμάτια στην Ίο που διαθέτει το ξενοδοχείο Acteon, να επισκεφθούν την περίφημη παραλία του Μυλοπότα, καθώς και τις παραλίες Κάλαμος και Όρμος, να περιηγηθούν στα διάφορα αξιοθέατα στην Ίο, όπως ο τάφος του Ομήρου στο Πλακωτό, η αρχαία πόλη, τα ερείπια του μεσαιωνικού κάστρου, το Αρχαιολογικό Μουσείο, καθώς και τα μουσεία της παραδοσιακής και σύγχρονης τέχνης Jean Marie Drot. Οι πιο τολμηροί ταξιδιώτες έχουν την ευκαιρία να συμμετάσχουν σε πολλές διασκεδαστικές δραστηριότητες, όπως τα θαλάσσια σπορ και η πεζοπορία. Η σαγηνευτική ατμόσφαιρα του νησιού καλεί τα ζευγάρια να απολαύσουν ρομαντικές αποδράσεις σε ένα ήρεμο και ήσυχο περιβάλλον και να ανακαλύψουν τις πιο απόκρυφες παραλίες του νησιού. Οι νεότεροι επισκέπτες μπορούν να ακολουθήσουν τους έντονους ρυθμούς της πόλης σε κάποιες από τις πιο φημισμένες καφετέριες, τα εστιατόρια και τα μπαρ του νησιού.

3. Οι παραλίες στην Ιο

Η παραλία Γιαλός στην Ιο: Σε πολλή μικρή απόσταση από την προβλήτα και προς τα αριστερά αρχίζει η απλόχωρη αμμουδιά του Γιαλού, που το μήκος της είναι γύρω στα 500 μέτρα. Την αμμουδιά ακολουθεί παράλληλα ο αυτοκινητόδρομος που οδηγεί στην παραλία της Κουμπάρας. Πλαί στον δρόμο υπάρχει μια σειρά από ταβέρνες, μπάρ, σουπερμαρκετ και ξενοδοχεία. Πρωτού φτ΄΄ασουμε στη μέση της παραλίας, ένας δρόμος δεξιά που οδηγεί στον Κάμπο, δίνει μια ακόμη ευκαιρία για έναν περίπατο στο εσωτερικό πράσινο, γνήσιο μέρος του νησιού της Ιου. Η διαδρομή αυτή παρουσιάζει και αρχαιολογικό ενδιαφέρον (Δείτε τα αξιοθέατα της Ιού).

Η παραλία Κουμπάρα στην Ιο: Εκεί που τελειώνει η αμμουδια του Γιαλού, ο δρόμος στρίβει αριστερά και ανηφορίζει. Η θέα της παραλίας και των λευκών σπιτιών στο λιμάνι και τς Χώραςείναι υπέροχη. Σε μικρή απόσταση ο δρόμος περνάει πάνω από τα Τζαμάρια. Προκειται για ένα γραφικό ορμίσκο 300 μέτρων με αμμουδιά και λίγα σπίτια. Ιδανικό για αυτούς που προτιμάνε την ησυχία. Το τέρμα της διαδρομής βρίσκεται στον όρμο της Κουμπαρας, κοντά σε όμορφες ταβέρνες και εστιατόρια και σε μια άλλη διαφορετική αμμουδιά, που χρόνο με τον χρόνο γίνεται και πιο γνωστή στους τουρίστες. Η παραλία Κουμπάρα υπήρξε κάποτε ως παραλία γυμνιστων μα σήμερα λόγω των καινούργιων σπιτιών που χτίζονται στη περιοχή και του μεγάλου ξενοδοχειακού συγκροτήματος δεν είναι πλέον παραλία γυμνιστών. Στο τέρμα της αμμουδιάς σχηματίζεται ένα στενό πέρασμα από την άμμο στην αρχή και στη συνέχεια από βράχια. Είναι ο λαιμός μιας χειρσόνησου που είανι γεμάτη από γυμνά βράχια και λέγεται Διακοφτό. Ο λαιμός αυτός δύσκολο περνιέται όταν έχει κύμα, αλλά ο γενναίος που θα τον περάσει και θα διασχίσει ως την άκρη της χερσόνησο, θα αποζημιωθεί σίγουρα.

Η παραλία Μυλόποτας της Ιου: Από την αρχή της διαδρομής που είναι μόλις 3 χιλιόμετρα από την Χώρα της Ίου ως την περιοχή Μυλοποτας, απολαμβάνουμε την θέα της θάλασσας που είναι στα δεξιά μας. Σε μια μικρή απόσταση, συναντάμε μερικά ξενοδοχεία και εσταιατόρια και αμέσως μετά ένα υπέροχο θέαμα παρουσιάζεται μπροστά μας. Είναι το πανόραμα του Μυλόποτου από ψηλά. Η Μυλοπότας είναι μια παραλία σε σχήμα πετάλου με χρυσή αμμουδιά και μια θάλασσα πλαί της, που τα νερά της έχουν όλες τις αποχρώσεις του μπλε΄. Η Μυλόποτας είναι σίγουρα μια από τις πιο όμορφες παραλίες του Αιγαίου. Το μήκος της παραλίας ξεπερνάει το χιλιόμετρο και το πλάτος της φτάνει μεχρί και τα 70 μέτρα. Βρίσκεται μέσα σε έναν όρμο, τον όρμο του Μυλόποτα και έχει και στις δυο άκρες της, βράχια που τονίζουν την γραφικότητα της. Από τη μια πλευρά την αγκαλιάζει ο λόφος της Χώρας και από την άλλη το κακοτράχυλο βουνό, πάνω στο οποίο περνάει ο δρόμος που πάει στο Μαγγανάρι..

Η παραλία Κάλαμος της Ιού: Μια παραλία με κάτασπρη αμμουδιά, η οποία έχει το σχήμα ενός μεγάλου πέταλου. Πιο πέρα από την παραλία Κάλαμος, ως εκει που φτάνει το μάτι μας, υπάρχουν κι άλλες παραλίες, ακόμα πιο μοναχικές, οι Πλάκες, στις οποίες φαίνεται να σταματάει ο δρόμος. Μέσα στη ρεματιά υπάρχουν λίγα αγροτικά σπίτια, κτισμένα σε μεγάλη απόσταση το ένα από το άλλο. Αν δεν φοβάστε τον κίνδυνο από τα σκυλιά του ιδιοκτήτη και βραθεί πάνω στον λόφο, τότε θα απολαύσει ένα μοναδικό θέαμα. Τα χρώματα της θάλασσας περιλαμβάνουν ολόκληρο το γκάμα από το μπλέ μέχρι το τιρκουάζ και το πράσινο. Ο δρόμος πριν από τον λόφο κατηφορίζει απότομα και φτάνει στην παραλία για να προχωρησει στη συνέχεια προς τις Πλάκες.

Η παραλία Μαγγανάρι στην Ίο: Στο νοτιότερο άκρο του νησιού της Ίου είναι το Μαγγανάρι, μια από τις πιο όμορφες περιοχές της Ίου με ιδιαίτερη κοσμοπολίτικη κίνηση, με τους καταπληκτικούς πέντε κολπίσκους σε σειρά και τις πανέμορφες παραλίες με τα κρυστάλλινα γαλάζια νερά.

Εδώ θα γευθείτε την παραδοσιακή κουζίνα της Ιου στα εστιατόρια και θα απολαύσετε φρεσκότατο ψάρι. Ακόμη στην περιοχή υπάρχουν και καταλύματα για την διαμονή σας. Μπορείτε να κολυμπήσετε στην παραλία της περιοχής και στα λιμανάκια Τρεις Εκκλησιές, Λούκα, Κάλαμος.

Η παραλία Ψαθή της Ίου: Λίγο πιο νότια από την Αγία Θεοδότη είναι η Ψάθη με τις δύο θαυμάσιες παραλίες της. Τα πεντακάθαρα νερά, η ηρεμία και τα κύματα όταν υπάρχει δυνατός αέρας έχουν κάνει την Ψάθη δημοφιλή στους σέρφερ.

Η παραλία Αγια Θεοδότη της Ιου: Μια αμμουδερή παραλία με προφυλαγμένο τον κόλπο της με ομπρέλες και λίγα μαγαζιά. Η θέα της ανατολής του ήλιου και το νησάκι της Ηρακλειάς απέναντι είναι ένας μαγευτικός συνδυασμός.

4. Τα αξιοθέατα στην Ιο

Το αρχαιολογικό μουσείο της Ίου λειτουργεί από το 1999 στο Δημαρχείο της Ίου στη Χώρα. Στα εκθέματα περιλαμβάνονται και αντικείμενα από την πρωριμή εποχή του χαλκού και ευρήματα από τις ανασκαφές στον αρχαιολογικό χώρο του Σκάρου.

Το αρχαίο τείχος της πόλης Ίου: Η Χώρα της Ίου είναι χτισμένη σε λόφο, στη θέση της αρχαίας πόλης που προστατευόταν από ισχυρά τείχη. Προίκεται για ένα από τα πιο καλοδιατηρημένα τείχη των αρχαίων Κυκλαδικών πόλεων, κατασκευασμένο από μεγάλους κυβόλιθους ντόπιου σχιστόλιθου και έχει πάχος 2,10 μέτρα.

Πρωτοκυκλαδικός οικισμός στη θέση Σκάρος: Εδώ ανακαλύφθηκε ο μεγαλύτερος μέχρι σήμερα και ο σημαντικότερος οικισμός τουπροκυκλαδικού κόσμου. Χρονολογείται στα μέσα της 3ης χιλιετίας π.Χ. Η καλή κατάσταση του οικισμού επιτρέπει στον επισκέπτη να θαυμάσει την προχωρημένη αρχιτεκτονική της εποχής. Τα κτήρια – μερικά από αυτά διόροφα δείχνουν οργανωμένο πολεοδομικό σχέδιομε σύστημα αποροής των άμβριων υδατων. Βρέθηκαν πήλινα αγγεία, σφραγίδες, μαρμάρινα ειδώλια καθώς επίσης μεταλλικά, οστείνα και λίθανα σκεύη και εργαλεία. Ένα μέρος από αυτά εκθέτονται στο αρχαιολογικό μουσείο της Ίου που βρίσκεται στο Δημαρχείο. Ο χώρος των ανασκαφών είναι επισκέψιμος από το 2009.

Ο τάφος του Ομήρου: Ένας μικρός τετράγωνος χώρος είναι κτισμένος με πέτρα και μάρμαρα, σε ύψος γύρω στο ένα μέτρο. Στη μια του πλευρά υπάρχει άνοιγμα για να μπεί κανείς μέσα σ’ αυτόν. Αριστερά από το άνοιγα, βλέπουμε μια μαρμάρινη πινακίδα πλαισιωμενη από δύο κάθετες, επίσης μαρμάρινες, μεγάλες πλάκες και μια τρίτη οριζόντια, που στηρίζεται  επάνω στις δύο άλλες. Η πινακίδα γράφει:

ΕΝΘΑΔΕ ΤΗΝ ΙΕΡΗΝ ΚΕΦΑΛΗΝ ΚΑΤΑ

ΓΑΙΑ ΚΑΛΥΠΤΕΙ ΑΝΔΡΩΝ ΗΡΩΩΝ

ΚΟΣΜΗΤΟΡΑ ΘΕΙΟΝ ΟΜΗΡΟΝ

Δεν πρόκειται βέβαια για την αυθεντικη πλάκα με την επιγραφή, την οποία αναφέρει κείμενο του 2ου αιώνα μ.Χ. και στη συνέχεια ολλανδός Βαν Κρίνεν το 1771 (βλέπε Ιστορια της Ίου).

Παλαιόκαστρο: Αφήνουμε το αυτοκίνητο και ανεβαίνουμε το μονοπάτι που προχωράει δεξιά στην πλαγιά του βουνού.  Όσο πλησιάζουμε, τόσο ο κώνος γίνεται πιο μεγάλος, πιο εντυπωσιακός. Ο ανήφορος τώρα είναι έντονος και το μονοπάτι είναι γεμάτο σκαλιά.  Έντονη όμως είναι και επιθυμία μας και μεγάλη η περιέργεια να ανέβουμε στο Κάστρο. Το πλακόστρωτο μονοπάτι είναι σίγουρο. Οι πέτρες και τα σκαλιά του είναι ασπρισμένα. Η ευχάριστη αυτή ανάβαση κρατάει περίπου 15 με 20 λεπτά.

Φτάνουμε στην κορφή. Περνάμε μέσα στο Κάστρο. Αριστερά διατηρείται ακόμα ψηλό ένα μεγάλο κομμάτι από το ερειπωμένο τείχος. Βρίσκεται ακριβώς στο χείλος του γκρεμού, που έχει από κάτω μια στενή λουρίδα θάλασσας με χρώμα σμαραγδί. Κάτι σαν ένα μικρό φιόρδ ανάμεσα στα βράχια. Ο ήλιος φωτίζει τις μαρμάρινες πέτρες του τείχους. Πιο πέρα μια καινούργια έκπληξη μας περιμένει. Ένα κάτασπρο εκκλησάκι βρίσκεται στην άκρη του Κάστρου. Είναι κι αυτό πλάι στο χείλος του γκρεμού κι έχει από κάτω του τη θάλασσα. Μπροστά του ένα μικρό πλακόστρωτο προαύλιο με ασπρισμένους τους αρμούς από τις πλάκες. Πλάι του μια ελιά που το σκιάζει και στο βάθος η γαλάζια θάλασσα. Σχετικά κοντά, φαίνεται καθαρά ένα νησάκι. Είναι η Ηράκλεια. Και στο βάθος, αχνά, ένα μεγάλο νησί: η Νάξος. Είναι γεμάτο φως αυτό το τοπίο. Το Κάστρο, η 7ος, η θάλασσα, η Ηράκλεια, οι Κυκλάδες. Μπαίνουμε μέσα στο εκκλησάκι. Είναι η Παναγία η Παλαιοκαατρίτισσα, η αγαπημένη για τους Νιώτες. Γιορτάζει κι αυτή, όπως και η Αγία Θεοδότη στις 8 Σεπτεμβρίου. Φέρνουν τότε την πολύτιμη βυζαντινή εικόνα της από την Παναγία την Γκρεμνιώτισσα της Χώρας, κάνουν τη λειτουργία και επιστρέφουν πάλι την εικόνα στη Χώρα για να φυλαχτεί εκεί ολόκληρο το χρόνο.

Άγιος Ιωάννης; Βρίσκεται στον Πύργο και είναι το ψηλότερο σημείο του νησιού της Ίου.

Ο φάρος της Ίου: Χτίστηκε στα τέλη του 18ου αιώνα από Γάλλους τεχνίτες. Επισκευάστηκε το 2005 με παραδοσιακή μέθοδο και παραδοσιακά υλικά. Είναι ανοιχτος για επισκέπτες.

Τυροκομείο της Ίου: Βρίσκεται στον δρόμο προς την Ψαθή. Εδώ θα δείτε την διαδικασία παραγωγής τυριού ενώ μπορείτε να πάρετε μαζί σας μερικά από τα πιο νόστιμα τυριά του νησιού της Ίου.

5. Τα χωριά και οι οικισμοί στην Ιο

Η Χώρα – το γραφικότερο χωριό των Κυκλάδων

Ξεχωρίζει αυτό το κατάλευκο χωριό από την πρώτη στιγμή που το καράβι θα μπει μέσα στον βαθύ όρμο του λιμανιού.  Έτσι σκαρφαλωμένο όπως είναι στην πλαγιά του λόφου, σε τραβάει σαν μαγνήτης. Θέλεις να βρεθείς το ταχύτερο εκεί πάνω και να το εξερεύνησες. Το θωρείς, καθώς το πλησιάζεις και το χαίρεσαι. Και σε λίγο περπατάς μέσα στα στενά σοκάκια του, μέσα στο λαβύρινθο και το απολαμβάνεις. Κάθε βήμα και μια αλλαγή, μια στροφή κι ένα ξέφωτο. Μια σκάλα, που είναι στολισμένη με λουλούδια ανεβαίνει σε μια βεράντα, το “μπουντί, με θέα τη θάλασσα. Περνάς μέσα από τις στοές, τα “στηάδιά’’, όπως τα λένε οι ντόπιοι, και για μια στιγμή θαρρείς πως ζεις την ατμόσφαιρα μιας πολιορκίας του μεσαίωνα, μιας επίθεσης πειρατών. Μα ξαφνικά βρίσκεσαι πάλι σ’ ένα καινούργιο ξέφωτο με τον εκτυφλωτικό ήλιο να χτυπάει πάνω στους άσπρους τοίχους. Ανεβαίνεις τα σκαλοπάτια στο στενό δρομάκι και χωρίς να το καταλάβεις, σαστισμένος απ’ όλα αυτά που είδες μέχρι τώρα, φτάνεις στο Κάστρο. Εκεί, που είναι η Παναγία η Γκρεμνιώτισσα με το φοίνικα πλάι της. Και πιο πάνω τα τρία κάτασπρα εκκλησάκια στη σειρά. Ο Άγιος Ελευθέριος, ο Άγιος Γϊώργιος και ο Άγιος Νικόλαος στην κορφή του λόφου. Ρίχνεις τότε το βλέμμα σου κάτω, στον κλειστό όρμο και το λιμάνι. Ένα καράβι είναι αραγμένο στην προβλήτα, Ο ήλιος αστράφτει στα νερά του λιμανιού. Το φως είναι έντονο. Έντονο είναι και το συναίσθημα. Δεν σε ησυχάζει αυτό το τοπίο. Αντίθετα σε αναστατώνει. Νιώθεις το αίμα σου να κυλάει γοργά μέσα στις φλέβες. Κυκλάδες, 1ος, φως, θάλασσα, Αιγαίο!

Αυτή είναι η Χώρα με μια πρώτη ματιά. Θα πρέπει τώρα να τη δούμε με περισσότερη λεπτομέρεια. Το λεωφορείο, που ξεκινάει κάθε τέταρτο από το λιμάνι ή το Γιαλό, όπως συνηθίζουν να τον λένε, αφού ανέβει τις απότομες πλαγιές του λόφου, μας αφήνει στο χώρο, που είναι μπροστά στο Δημαρχείο για να κατέβει στη συνέχεια στην παραλία του Μυλοπότα. Παλαιότερα, όταν δεν υπήρχε ο δρόμος, η επικοινωνία γινόταν με τα πόδια ή με ζώα από το πλακόστρωτο μονοπάτι με τα σκαλοπάτια. Από το μονοπάτι αυτό ανέβηκε ο βασιλιάς Όθωνας κατά την επίσκεψη του στο νησί το 1840 και γι’ αυτό πήρε και το όνομα του. Η ανάβαση αυτή πρόσφερε και εξακολουθεί πάντα να προσφέρει, μια θαυμάσια θέα προς τον όρμο. Μόνο που ο ενδιάμεσος χώρος γεμίζει σιγά – σιγά με σπίτια και ξενοδοχεία.

Η περιήγησή μας στη Χώρα αρχίζει από το Δημαρχείο που στεγάζεται στον επάνω όροφο ενός νεοκλασικού κτιρίου, που κτίστηκε στο τέλος του 19ου αιώνα. Πρόκειται για δωρεά ομογενούς, γι’ αυτό έχει την ονομασία Αμοιραδάκειο. Στον ίδιο όροφο, εκτός των γραφείων του Δήμου, υπάρ­χουν αίθουσες που προσφέρονται για διάφορες πολιτιστικές εκδηλώσεις, όπως π.χ, για την έκθε­ση ζωγραφικής στις εκδηλώσεις “Ομήρειά. Στο ισόγειο στεγάζεται το Αρχαιολογικό Μουσείο της Ίου με ενδιαφέροντα ευρήματα από όλο το νησί.

Το δημαρχιακό μέγαρο βρίσκεται σε ένα μικρό σχετικά πλάτωμα, που σχηματίζεται ανάμεσα σε δύο λόφους. Το λόφο του Κάστρου προς τα βό­ρεια και το λόφο με το εκκλησάκι των Αγίων Αναργύρων προς τα νότια. Στο πλάτωμα αυτό φαίνεται πως ήταν και η Αγορά της αρχαίας πόλης της Ίου. Απέναντι από το Δημαρχείο είναι το γήπεδο μπά­σκετ, στο οποίο, εκτός από τους αγώνες μπάσκετ, γίνονται και πολττιστικές εκδηλώσεις του Δήμου, εάν φυσικά δεν έχουν προγραμματισθεί για το θέατρο “Οδυσσέας Ελύτης” που θα δούμε παρακάτω.

Μετά το γήπεδο μπάσκετ και πριν αρχίσουμε να ανηφορίζουμε προς το λόφο, βρισκόμαστε μπροστά σε μία από τις πιο ενδιαφέρουσες εκκλησίες του νησιού, την Αγία Αικατερίνη. Κάτασπρη, με τη γνήσια κυκλαδίτικη αρχιτεκτονική της, παρουσιάζει εντούτοις τη δική της ιδιορυθμία. Το καμπαναριό της αποτελεί την κορφή ενός τριγωνικού τοίχου με οδοντωτές ή καμπύλες πλευρές και πιο πίσω ο μεγάλος τρούλος, με προεξέχουσες ραβδώσεις στις πλευρές, δείχνει να στηρίζεται επάνω σε μια αψιδωτή στέγη. Τα τόξα (βόλτα) από τις άκρες της στέγης εξέχουν λίγο δεξιά κι αριστερά από το κύριο κτίσμα, μεγαλώνοντας έτσι το πλάτος της εκκλησίας.

Ανασκαφές που έγιναν σε εκείνο το σημείο, έδειξαν ότι η Αγία Αικατερίνη έχει κτιστεί πάνω στα θεμέλια του ναού του Πυθίου Απόλλωνα, ενός ναού που φαίνεται ότι ήταν ο μεγαλύτερος από τους αρχαίους ναούς της Ίου, γιατί σ’ αυτόν γράφονταν όλα τα ψηφίσματα που βρέθηκαν στο νησί. Αυτό αποδεικνύει επίσης ότι ο Πύθιος Απόλλωνας λατρεύονταν ευρύτατα στην Ίο, όπως επίσης λατρεύονταν ο Φυτάλμιος Απόλλων, ο Πολιέας Ζευς και η Πολιάς Αθηνά.

Δυτικά της Αγίας Αικατερίνης, εκεί που τελειώ­νει μια χέρσα έκταση κι αρχίζει να ανυψώνεται ο λόφος με τα σπίτια του χωριού, υπάρχουν μικρά τμήματα από κυκλώπεια τείχη.  Ίχνη από κυκλώπεια τείχη υπάρχουν και βόρεια της κορφής του λόφου, κάτω από το εκκλησάκι του Αγίου Νικο­λάου, που θα δούμε παρακάτω. Είναι τα υπολείμ­ματα από τα τείχη που προφανώς έκτισαν οι Αχαιοί για να προστατέψουν την αρχαία πόλη.

Πλάι από την Αγία Αικατερίνη, ορθώνεται επι­βλητικός ο Μητροπολιτικός ναός, αφιερωμένος στον Ευαγγελισμό της Θεοτόκου, Προέρχεται α­πό ένα μικρό ναό του Αγίου Νικολάου, που μετονομάστηκε σε Ευαγγελισμό και στη συνέχεια γκρεμίστηκε για να κτισθεί η σημερινή μεγάλη εκκλησία. Υπάρχει όμως και ο σχετικός θρύλος γύ­ρω από αυτή την μετονομασία, που μιλάει για δύο ιστιοφόρα, που έπλεαν τη νύχτα μέσα στο φουρ­τουνιασμένο Κρητικό Πέλαγος, όταν ο καπετάνιος του πρώτου διέκρινε σε κάποια απόσταση από την πλώρη του, κάποιο φως. Παρά την προσπάθεια του να το πλησιάσει για να καταλάβει τί ακριβώς ήταν, η απόσταση του από το πλοίο παρέμενε πά­ντα η ίδια μέχρι το πρωί που άραξε το καράβι του στον κόλπο Βαλμά της Ίου και χάθηκε το φως. Πήρε τότε ο καπετάνιος μια βάρκα και ψάχνοντας στα γύρω βράχια, βρήκε μια ασημένια εικόνα της Παναγίας στολισμένη με διαμάντια και τη μετέφερε στο πλοίο του. Συνέβη όμως το εξής περίεργο. Ο επίσκοπος και ο διοικητής του νησιού είχαν δει το περασμένο βράδυ το ίδιο όνειρο: μια μαυροφορεμένη γυναίκα τους διέταζε να πάρουν όλο τον κλήρο και το λαό και να πάνε στον όρμο Βαλμά να παραλάβουν μία εικόνα. Αυτοί υπάκουσαν και πήγαν, αλλά όταν έψαχναν χωρίς αποτέλεσμα, ένας μικρός βοσκός, που είχε δει τί είχε συμβεί, τους είπε την ιστορία με τη βάρκα. Εκείνοι πήγαν αμέσως στο ιστιοφόρο και ανάγκασαν τον καπετάνιο να ομολογήσει και να τους δώσει την εικόνα. Είναι αυτή που τοποθετήθηκε στην αρχή στον Αγιο Νικόλαο και που σήμερα βρίσκεται στη μετονομασθείσα εκκλησία του Ευαγγελισμού. Πλάι στη Μητρόπολη υπάρχει το μικρό εκκλησάκι του Αγίου Ιωάννου του Προδρόμου.

Από την Πλατεία Ευαγγελισμού ξεκινούν δύο κύριοι δρόμοι, που διασχίζουν το χωριό από τη Δύση προς την Ανατολή με κατεύθυνση προς τους περί­φημους ανεμόμυλους. Σ’ αυτούς τους δρόμους είναι συγκεντρωμένα τα περισσότερα καταστήματα, εστια­τόρια, καφενεία, μπαρ και νυχτερινά κέντρα. Και όπως είναι φυσικό, αποτελούν πόλο έλξης για τους επισκέ­πτες Σουλατσάρουν ανάμεσα στον κόσμο και απολαμ­βάνουν τη ζωντάνια της Χώρας. Βλέπουν στις προθή­κες των καταστημάτων, αλλά και έξω στα πλακόστρω­τα σοκάκια τα πολύχρωμα φορέματα και τα άλλα είδη δώρων, απλωμένα το ένα πλάι στο άλλο, μπαίνουν μέ­σα στα μαγαζιά και κάνουν τις αγορές τους ή κάθονται σε ένα από αυτά τα μικρά, τα κουκλίστικα καφενεδάκια ή τα μπαρ για να πάρουν το ποτό τους. Τη νύχτα αυτοί οι δρόμοι γίνονται ακόμα πιο εντυπωσιακοί. Τα ταβερ­νάκια είναι γεμάτα και στα κλαμπ με το ημίφως έχουν ανάψει τα κεριά πάνω στα τραπέζια. Η ξέφρενη μου­σική ξεχύνεται μέσα στα σοκάκια από τις ανοιχτές πόρ­τες και τα παράθυρα. Οι νέοι γλεντάνε μέχρι τις πρωι­νές ώρες. Αλλωστε γι’ αυτό ήρθαν στην Ίο. Για αυτό την προτίμησαν. Για τη ζωντάνια της αλλά και τις όμορφες παραλίες και τον ήλιο της.

Μας συνεπήρε όμως η γραφικότητα αυτού του κομματιού της Χώρας και μείναμε πίσω στην ξενάγηση. Μιλούσαμε για τους δύο κεντρικούς δρόμους που ξεκινάνε από τη Μητρόπολη. Ο δρόμος που βρίσκεται στα δεξιά, αφού προχωρήσει τρία ή τέσσερα μικρά τετράγωνα, στρίβει αριστερά και συναντάει τον άλλο. Ο αριστερός πριν από τη συνάντηση αυτή, ανηφορίζει και περνάει μέσα από την κεντρική πλατεία, την Κάτω Πιάτσα, όπως τη λένε. Αξίζει να σταθούμε ο’ αυτήν την κεντρική, μα μικροσκοπική πλατεία, που μόλις χωράει τα τέσσερα μαγαζιά που φιλοξενεί και να πάρουμε τον καφέ ή το ποτό μας.  Όχι για πολύ όμως γιατί θα χρειαστούμε χρόνο για να ανεβούμε στο Κάστρο. Το δρομάκι που θα μας οδηγήσει ως εκεί πάνω βρίσκεται λίγο πριν την Κάτω Πιάτσα. Προχωρούμε μέσα στα στενά σοκάκια, που στριφογυρίζουν δεξιά κι αριστερά σαν λαβύρινθος. Στο δρόμο μας συναντάμε το εκκλησάκι του Τιμίου Σταυρού, που ανήκε στην οικογένεια του Φιλικού Σπυρίδωνα Βαλέπα και της Πανα­γίας της Φανερωμένης, που είναι κτισμένο στην είσοδο της παλιάς πόλης.

Περνάμε κατόπι μέσα από στοές, που έχουν στη στέγη τους ξύλινα δοκάρια κι ανεβαίνουμε συνεχώς τα σκαλοπάτια. Σε λίγο φτάνουμε στο ευρύχωρο προαύλιο της πιο αγαπητής και ίσως της πιο γραφικής εκκλησίας του νησιού, της Παναγίας της Γκρεμνιώτισσας. Ξεχωρίζει αμέσως ο μπλε τρούλος της που δημιουργεί έτσι μια όμορφη αντίθεση με τους κάτασπρους τοίχους. Ξεχωρίζει το ψηλό καμπαναριό της, που έχει κι αυτό μπλε τη στέγη του. Ξεχωρίζει κυ­ρίως ο ψηλός φοίνικας, που χρόνια τώρα ορθώνεται πλάι της. Εντυπωσιάζει ο βράχος που είναι από πάνω της κα ο γκρεμός που ανοίγεται μπροστά της. Πολύ σωστά την έβγαλαν Γκρεμνιώτισσα, γιατί είναι θεμε­λιωμένη πλάι στο γκρεμό. Γατί όμως να διαλέξουν αυτό το δύσκολο τόπο για να την κτίσουν; Υπάρχει η εξήγηση που βασίζεται στην παράδοση και μας τα λέει όλα. Βρέθηκε λέει, η εικόνα της Παναγίας, σφηνωμένη στα βράχια κάτω στον όρμο του Μυλοπότα και μετα­φέρθηκε στην εκκλησία του Σταυρού στη Χώρα. Και εδώ έγινε το πρώτο θαύμα. Φεύγει η εικόνα από αυτήν την εκκλησία κα πηγαίνει στο παλιό εκκλησάκι του Αγίου Ελευθερίου, που είναι επάνω στο λόφο, πλάι από τη σημερινή Παναγία την Γψεμνιώτισσα. Λόγω του θαύματος, οι κάτοικοι αποφασίζουν να κτίσουν μια εκκλησία για να τοποθετήσουν εκεί την εικόνα. Όχι όμως επάνω στα βράχια, αλλά κάτω, χαμηλά, κοντά στην Αγία Αικατερίνη. Και αρχίζουν να κτίζουν τα θε­μέλια. Μαζί με τα θεμέλια όμως αρχίζουν νέα θαύ­ματα. Τα σημάδια των κτιστών λείπουν κάθε πρωί από τη θέση τους και βρίσκονται πάνω στον απόκρημνο λόφο. Τότε αναγκάζονται να πάρουν νέα απόφαση- να ισοπεδώσουν ένα χώρο στα βράχια και να κτίσουν την εκκλησία στον τόπο που υποδείκνυε η θαυματουργή εικόνα. Εργάζονται με ζήλο όλοι χωρίς εξαίρεση. Ανδρες και γυναίκες. Οι γυναίκες μάλιστα, σαν να συμ­μετέχουν σε μια γιορτή, ντύνονται με τις επίσημες πα­ραδοσιακές τους φορεσιές. Δουλεύουν επίπονα και οι δουλειές είναι βαρείες. Όμως οι φορεσιές παρα­μένουν άθικτες, χωρίς την παραμικρή ζημιά. Και η εκκλησία τελειώνει και είναι σήμερα εκεί. Την βλέπουν και την καμαρώνουν. Είναι το έμβλημα τους. Η από­δειξη της πίστης, της θέλησης, της αποφασιστικότητας.

Στέκουμε μπροστά στο πεζούλι του προαυλίου της εκκλησίας. Όλο το χωριό είναι στα πόδια μας. Πιο δεξιά βλέπουμε το Γιαλό και το λιμάνι. Λένε πως, όταν κάνει καλοσύνη, από αυτό το σημείο διακρίνεται η Κρήτη. Λένε και κάτι άλλο. Πως την εικόνα της Παναγίας την έφεραν τα κύματα από την Κρήτη και πως γί αυτό η Παναγία διάλεξε αυτήν την τοποθεσία για να κτιστεί η εκκλησία της.

Ο ήλιος γέρνει στη δύση του. Ανεβαίνουμε λίγο πιο ψηλά για να απολαύσουμε ένα από τα σπάνια ηλιοβασιλέματα. Φτάνουμε στο εκκλησάκι του Αγίου Ελευθερίου και μετά στο εκκλησάκι του Αϊ Γιώργη για να καταλήξουμε στον Άγιο Νικόλαο που είναι στην κορφή του λόφου. Οι τελευταίες αχτίδες του ήλιου χρυσίζουν τα νερά του Γιαλού. Χρυσίζουν συνάμα τη θάλασσα, που είναι πέρα από τη χερσόνησο του Διακοφτού. Η γειτονική Σίκινος διαγράφεται καθαρά στον ορίζοντα. Πίσω απο αυτή, δε φαίνεται τίποτε άλλο παρά μονάχα η θάλασσα. Η απεραντοσύνη του Αιγαίου.

Η εικόνα είναι διαφορετική από εκείνη που αναφέραμε προηγουμένως. Τώρα, υπάρχει η γαλήνη. Η ίδια υπέροχη θέα χωρίς να μας αναστατώνει. Δεν δουλεύει τώρα τόσο το συναίσθημα όσο η σκέψη Βρισκόμαστε πάνω στο Κάστρο, που έκτισε το Μεσαίωνα (1397) ο ενετός Μάρκος Κρίσπο. Βορειοδυτικά του Κάστρου λένε πως υπήρχε η Βουλή της αρχαίας πόλης. Αλλά εκεί κοντά, κάτω από το εκκλησάκι του Αγίου Νικολάου, υπάρχουν και άλλα σημάδια πολύ πιο παλιά από τη Βουλή. Είναι τα ίχνη από τα κυκλώπεια τείχη, που έφτιαξαν οι Αχαιοί για να προστατέψουν μια πόλη ακόμα αρχαιότερη. Ολόκληρο το Αιγαίο ξετυλίγεται μπροστά μας πάνω απ’ αυτό τον λόφο Και μαζί μ’ αυτό ξετυλίγεται και η ιστορία του.

Ο ήλιος βουτάει τώρα στη θάλασσα, θα ακολουθήσει το μούχρωμα. Το φως είναι πια λιγοστό και πρέπει να κατέβουμε. Ξαναπερνάμε από την Κάτω Πιάτσα και προχωράμε πάντοτε προς τα ανατολικά. Σε λίγο φτάνουμε στην Επάνω Πιάτσα, την τρίτη πλατεία του χωριού.

Πλαί της είναι η δίκλιτη εκκλησία του Αγίου toowou του Θεολόγου, η Αγία Τράπεζα της οποίας στηρίζεται επάνω σε ένα σπόνδυλο μαρμάρινης κολόνας με είκοσι ραβδώσεις. Ο σπόνδυλος αυτός προέρχεται από αρχαίο ναό της Ισίδας, όπως άλλωστε αποδεικνύεται από τον μακροσκελή ύμνο προς τη θεά, που είναι χαραγμένος επάνω του. Τα γράμματα του ύμνου ανήκουν στο 2ο ή 3ο αιώνα μ.Χ. και επιβεβαιώνουν την πληροφορία ότι επί ρωμαϊκής εποχής, αλλά πιθανότατα και από την εποχή των Πτολεμαίων της Αιγύπτου, λατρεύονταν στο νησί η θεά Ίσιδα.

Από εδώ, διανύοντας μια απόσταση μικρότερη από εκείνη που χωρίζει την Επάνω από την Κάτω Πιάτσα φτάνουμε στο πλάτωμα με τους ανεμόμυλους, το “σήμα κατατεθέν” για τις Κυκλάδες, το καμάρι για τους Νιώτες. Είναι δώδεκα και είναι τοποθετημένοι σε δύο σειρές, που ανηφορίζουν στην πλαγιά ενός άλλου λόφου. Πολύ γραφικό το θέαμα. Αυτούς όμως πρέπει να τους φανταστούμε κάτασπρους, με τα φουσκωμεva από τον αγέρα πανιά να γυρίζουν όπως τα παλαιά τα χρόνια για να αλέσουν το κριθάρι και το σιτάρι που θα εξασφάλιζε το ψωμί όλων των κατοίκων του νησιού. Ευτυχώς δύο απ’ αυτούς έχουν ανακαινισθεί. Ας ελπίσουμε ότι σύπομα θα ανακαινιστούν και οι υπόλοιποι για να αποτελέσουν και πάλι το στολίδι του χωριού και να δώσουν το δικό τους χαρακτηριστικό τόνο στο υπέροχο αυτό κυκλαδίτικο τοπίο.

Ανάμεσα στους ανεμόμυλους περνάει ο κεντρικός αυτοκινητόδρομος του νησιού. Αριστερά πηγαίνει για τον Επάνω Κάμπο, Αγία θεοδότη, Παλαιόκαστρο, Ψάθη και Τάφο του Ομήρου και δεξιά για την παραλία του Μυλοπότα, Κάλαμο και Μαγγανάρι. Λίγο πιο πέρα υπάρχει μια άλλη διασταύρωση. Από εκεί ένα αυτοκίνητο του Δήμου μεταφέρει εκείνη την ώρα δωρεάν, όσους προκετται να παρακολουθήσουν μια παράσταση στο καινούργιο θέατρο “Οδυσσέας Ελύτης”. Μπαίνουμε και μεις μέσα στο αυτοκίνητο. Ένας ανηφορικός δρόμος μας οδηγεί στην κορφή του λόφου. Εκεί μας περιμένει η έκπληξη. Ένα καλαίσθητο θέατρο 1100 θέσεων κτισμένο από πέτρα, αυστηρά στα πρότυπα ενός αρχαίου θεάτρου με κυκλική ορχήστρα, είναι έτοιμο να μας δεχτεί.

Οι κερκίδες είναι ήδη γεμάτες κόσμο, που περιμένει να δει την παράσταση. Ο θίασος έχει έρθει από την Αθήνα ειδικά για να πάρει μέρος στις πολιτιστικές εκδηλώσεις του Δήμου με την επωνυμία “Ομήρειά’. Το θέατρο είναι κατάφωτο, ενώ ολόγυρα έχει ήδη πέσει το σκοτάδι. Πέρα, χαμηλά προς τη θάλασσα, λαμπυρίζουν στη σειρά κάτι φωτάκια,  Εκεί βρίσκεται ο όρμος του Μυλοπότα. Τα φώτα του θεάτρου σβήνουν και η παράοταση αρχίζει. Στη μέση του έργου, το φεγγάρι, δύο μέρες μετά την πανσέληνο, ανατέλλει από το βουνό. Σιγά – σιγά το τοπίο αρχίζει να φωτίζεται. Σε λίγο αρχίζει να διακρίνεται η αμμουδιά του Μυλοπότα. Τί να πρωτοπροσέξει κανείς; Την παράσταση ή το υπέροχο θέαμα αυτής της φεγγαρόλουστης νύχτας;

Στη διαδρομή που ακολουθήσαμε παραπάνω, δεν αναφερθήκαμε σε μια άλλη αξιόλογη εκκλησία της Χώρας, γιατί αυτή βρίσκεται στο βόρειο τμήμα του χωριού, στην περιοχή Βορινά. Πρόκειται για την Παναγία την Αμοργιανιά, που ονομάσθηκε έτσι, γιατί ήταν μετόχι της περίφημης μονής Χοζοβιώτισσας της Αμοργού, που χτίστηκε το 1017.  Όσον αφορά στο έτος που ιδρύθηκε το μετόχι της Ίου, υπάρχει σύγχυση που προκλήθηκε από τρεις επιγραφές που αναφέρονται σε τρεις διαδοχικές ανακαινίσεις της εκκλησίας στα έτη 1767, 1788 και 1789. Υπάρχει επίσης η επιγραφή για την κατασκευή του τέμπλου, που σώζεται μέχρι σήμερα και που αναφέρει το έτος 1767. Εντούτοις, από ένα κατάλογο δωρητών (το Βρέβιον όπως ονομάζεται) που τηρούνταν τόσο στη μονή της Αμοργού όσο και στο μετόχι της Ίου, η Παναγία η Αμοργιανή φαίνεται να κτίστηκε πολύ πιο παλιά, γύρω στο 1579.

Αυτή είναι η Χώρα με τις πολλές της εκκλησίες (29 είναι μέσα στην πόλη), τα πανοράματα και τα υπέροχα ηλιοβασιλέματα. Η Χώρα η ρομαντική αλλά και η κοσμοπολίτικη συγχρόνως. Μπορεί ο οικοδομικός οργασμός να έχει αλλοιώσει κάπως την αρχική της φυσιογνωμία, παραμένει όμως, όπως λένε, το γραφικότερο χωριό των Κυκλάδων. Άλλωστε, ο παλαιός της οικισμός έχει κηρυχτεί διατηρητέος και τίποτα δεν μπορεί να πειραχτεί μέσα σ’ αυτόν. Ευτυχώς.

Γιαλός το λιμάνι, η αμμουδιά, η Κουμπάρα

Τα συνδυάζει όλα αυτός ο Γιαλός-την ασφάλεια, τη γραφικότητα και μια θαυμάσια αμμουδιά. Συνδυάζει ακόμα τις ανέσεις που ζητάει ο επισκέπτης για μια ευχάριστη διαμονή. Το καλό ξενοδοχείο ή το ενοικιαζόμενο δωμάτιο, την κοσμική ταβέρνα ή το φαστφουντάδικο και επί πλέον μια τακτική συγκοινωνία με τη Χώρα και την περίφημη παραλία του Μυλοπότα.

Θαυμάσιο λιμάνι για να αγκυροβολήσει μια θαλαμηγός ή ένα μικρό ιστιοφόρο. Κανένας καιρός δεν πρόκειται να τα ενοχλήσει.  Γι’ αυτό το βλέπεις πάντα γεμάτο. Και είναι όμορφη η εικόνα με την πληθώρα από τα αραγμένα σκάφη. Ίσως δε θα τα δεις τόσα πολλά σε κανένα άλλο νησί των Κυκλάδων. Δίκαια ονόμασαν την Ίο το νησί των θαλαμηγών. Αυτό το λιμάνι είναι άλλωστε και ένας σημαντικός σταθμός για το “Ράλι Αιγαίου1, που γίνεται κάθε χρόνο. Ταρακουνημένα από το δυνατό μελτέμι του καλοκαιριού, μπαίνουν το ένα πίσω από το άλλο τα ιστιοφόρα μέσα στον κλειστό όρμο για μια ανάπαυλα. Εκεί θα κάνουν τις απαραίτητες επισκευές τους κι εκεί θα εφοδιαστούν με καύσιμα, νερό και τρόφιμα, για να συνεχίσουν το ταξίδι τους. Το Αιγαίο προσφέρεται για τέτοιους αγώνες, όπως προσφέρεται και για την ιστιοπλοΐα γενικότερα. Το μελτέμι, που δροσίζει τα ευλογημένα αυτά νησιά από τον καυστικό ήλιο, φουσκώνει και τα κατάλευκα πανιά τους και κάνει τα σκαριά τους να τρέχουν πάνω στα κύματα. Όσοι δεν έχουν ζήσει αυτήν την εμπειρία, είναι λίγο δύσκολο να καταλάβουν το μέγεθος αυτής της απόλαυσης.

Το μελτέμι όμως δεν εξυπηρετεί μονάχα τους ιστιοπλόους αλλά αναζωογονεί και ξεκουράζει όλους τους ντόπιους και ξένους που βρίσκονται σ’ αυτά τα νησιά.  Όσοι δεν τα ξέρουν, μπορεί να απορούν πώς είναι δυνατόν να μην υποφέρει κανείς από τη ζέστη του καλοκαιριού σ’ ένα τόπο χωρίς δέντρα. Κι όμως, όταν αποφασίσουν το ταξίδι τότε καταλαβαίνουν πως άδικα αμφέβαλλαν και πως εδώ θα απολαύσουν τον ήλιο και τη θάλασσα όσο πουθενά αλλού. Φτάνει βέβαια να υπάρχει κάποιο μέτρο στο χρόνο έκθεσης στον ήλιο και κάποια στοιχειώδης προστασία.

Απλόχωρη η αμμουδιά του Γιαλού έχει πάντα αρκετό κόσμο το καλοκαίρι. Όχι τόσο που να ενοχλεί, αλλά όσο μπορεί να έχει μια οργανωμένη παραλία, που παρουσιάζει πάντα ζωντάνια και κίνηση. Υπάρχουν βέβαια πολλοί, που παίρνουν το λεωφορείο και πάνε στο Μυλοπότα. Είναι αυτοί που αναζητούν μια ακόμη ωραιότερη αμμουδιά, αλλά και μια περισσότερο πολυσύχναστη παραλία.

Αλλά δεν είναι μόνο η θάλασσα που απασχολεί τον επισκέπτη. Το μελτέμι που διατηρεί το κλίμα δροσερό το καλοκαίρι του δίνει την ευκαιρία να πεζοπορήσει και να επισκεφτεί όσο γίνεται περισσότερα από τα αξιοθέατα του νησιού. Κι ανάμεσα σ’ αυτά βέβαια και τα αξιοθέατα που είναι κοντά στο Γιαλό. Τον παροτρύνει, λόγου χάρη, να ακολουθήσει το πλακόστρωτο μονοπάτι που προχωράει πλάι στη θάλασσα και πηγαίνει στην όμορφη εκκλησία της Αγίας Ειρήνης. Αυτήν που τον είχε εντυπωσιάσει όταν την αντίκρισε πάνω από το βαπόρι. Βρισκόταν τότε δεξιά, όπως πλησίαζαν το λιμάνι. Θα την πλησιάσει τώρα να την ‘περιεργαστεί’ από κοντά. Πρόκειται για μια βυζαντινή εκκλησία, ένα πραγματικό κομψοτέχνημα που κτίστηκε τον 17ο αιώνα. Θεμελιωμένη πάνω σε βράχο της ακρογιαλιάς, προβάλλει κάτασπρη με φόντο τη γαλάζια θάλασσα. Η αρχιτεκτονική της είναι περίεργη, πολύπλοκη θα λέγαμε. Έχει δυο καμπαναριά, ένα στην κάθε άκρη και δυο τρούλους, έναν μεγάλο στη μέση και ένα στο ανατολικό της τμήμα. Έχει και δύο ιερά. Το δεύτερο είναι αφιερωμένο στον Άγιο Νικόλαο.

Από την Αγία Ειρήνη, ο πεζοπόρος μπορεί να προχωρήσει προς τα νότια και να πάει στον όρμο του Βαλμά. Εκεί που η παράδοση λέει πως βρέθηκε η εικόνα της Παναγίας, που φυλάγεται στη Μητρόπολη. Στον Βαλμά υπάρχει ταβέρνα και παραλία με πολύ λιγότερο κόσμο on που υπάρχει στο Γιαλό ή στο Μυλοπότα.  Ανατολικά του Βαλμά είναι ο Κολίτσανης, ένας ακόμα γραφικός όρμος με μια μικρή αμμουδιά.

Με την επίσκεψη στην Αγία Ειρήνη και τον Βαλμά, έχουμε ήδη “εξεpεuvήσει’’ την περιοχη που βρίσκεται νότια του λιμανιού. Καιρός να γνωρίσουμε τώρα και το λιμάνι.

Το λιμάνι: Αν σταθούμε στην προβλήτα που αράζουν τα φεριμπότ, έχοντας μπροστά μας τη Χώρα πάνω στην κομφή του λόφου, τότε εμπρός αριστερά μας βλέπουμε το νεοκλασικό του Κουτρουμπή -ένα κτίριο μπεζ και όχι λευκό όπως τα άλλα- και σε μικρή απόσταση εμπρός και δεξιά την πλατεία του λιμανιού. Ολόγυρα της υπάρχουν μαγαζιά, πρακτορεία ταξιδιών και ξενοδοχεία. Λίγο πιο πέρα βρίσκεται η πλατεία Ομήρου, στο κέντρο της οποίας υπάρχει μνημείο με την προτομή του Ομήρου. Εκεί σταθμεύουν και τα λεωφορεία για τη Χώρα και το Μυλοπότα, αλλά και για την παραλία Κουμπάρα, που είναι στην αντίθετη κατεύθυνση. Ακόμα πιο δεξιά, υπάρχει ένα γραφείο ενοικίασης αυτοκινήτων, ταβέρνες, καφέ μπαρ, ξενοδοχεία, σούπερ μάρκετ κι ένα κάμπινγκ.

Το λεωφορείο που ξεκινάει κάθε τέταρτο για τη Χώρα, διανύει μια απόσταση 2 χιλιομέτρων μέχρι το Δημαρχείο της πόλης. Υπάρχει όμως, γι’ αυτούς που θέλουν να πεζοπορήσουν, ένας πλακόστρωτος πεζόδρομος με σκαλοπάτια, που συντομεύει κατά πολύ την απόσταση.  Ο πεζόδρομος αυτός, που πλαισιώνεται σε όλη τη διαδρομή από ευκαλύπτους, χαρίζει μια υπέροχη θέα προς το λιμάνι. Δίπλα του βρίσκεται το εκκλησάκι του Αγίου Γιωργίου, που ήταν θαμμένο στη γη.  Η αρχιτεκτονική του διαφέρει από αυτές των άλλων εκκλησιών του νησιού.

Η αμμουδιά: Σε μικρή απόσταση από την προβλήτα και προς τα αριστερά αρχίζει η απλόχωρη αμμουδιά του Γιαλού, που το μήκος της είναι γύρω στα 500 μέτρα. Την αμμουδιά ακολουθεί παράλληλα ο αυτοκινητόδρομος που πηγαίνει στην παραλία της Κουμπάρας, για την οποία θα μιλήσουμε παρακάτω. Πλάι στον αυτοκινητόδρομο υπάρχει μια σειρά από ταβέρνες, μπαρ, σούπερ μάρκετ και ξενοδοχεία. Προτού φτάσουμε στη μέση της παραλίας, ένας δρόμος δεξιά, που οδηγεί στον Κάμπο, δίνει μία ακόμα ευκαιρία για ένα περίπατο στο εσωτερικό του νησιού, που ειδικά σ’ αυτή την περιοχή έχει αρκετό πράσινο. Η διαδρομή αυτή παρουσιάζει και αρχαιολογικό ενδιαφέρον.

Σε απόσταση πεντακοσίων περίπου μέτρων από τη θάλασσα, πάνω στο μικρό λόφο Σκάρκο, η αρχαιολογική σκαπάνη έφερε στο φως ένα σημαντικό προϊστορικό οικισμό (βλέπε Ιστορία της Ίου). Όσο για την ονομασία Σκάρκος, εικάζεται ότι προέρχεται από τη γαλλική λέξη escargot (σαλιγγάρι), επειδή ο λόφος είναι κυκλικός και τα χωρίσματα των χωραφιών που είναι πάνω σ’ αυτόν μοιάζουν με τις ελικοειδείς ραβδώσεις του σαλιγγαριού.

Η Κουμπάρα: Εκεί που τελειώνει η αμμουδιά του Γιαλού, ο αυτοκινητόδρομος στρίβει αριστερά κι ανηφο­ρίζει. Η θέα της παραλίας και των λευκών σπιτιών του λιμανιού και της Χώρας είναι απ’ αυτή τη γωνία υπέροχη.  Σε λίγο ο δρόμος περνάει επάνω από την Τζαμαρία. Πρόκειται για ένα γραφικό ορμίσκο με αμμουδιά και λίγα σπίτια. Ιδανικό γι’ αυτούς που προτιμούν την ησυχία. Το τέρμα της διαδρομής βρίσκεται στον όρμο της Κουμπάρας, κοντά σε γραφικές ταβέρνες και μπροστά σε μια άλλη αμμουδιά, που χρόνο με το χρόνο γίνεται ολοένα και πιο γνωστή. Κοντά της έχει κτιστεί ένα μεγάλο ξενοδοχειακό συγκρότημα. Υπάρχουν επίσης μερικά καινούργια σπίτια και άλλα που κτίζονται. Στο τέρμα της αμμουδιάς σχηματίζεται ένα στενό πέρασμα από άμμο στην αρχή και στη συνέχεια από βράχια. Είναι ο λαιμός μιας χερσο­νήσου που είναι γεμάτη από γυμνά βράχια και λέ­γεται Διακοφτό. Ο λαιμός αυτός δύσκολα διασχίζε­ται όταν έχει κύμα, αλλά αυτός που θα τον περά­σει και θα διασχίσει ώς την άκρη τη χερσόνησο, σίγουρα θα αποζημιωθεί. Κοντά στο λαιμό ένας καινούργιος όρμος με μαύρα βράχια και αφρισμένα κύματα. Είναι αυτός που τον δέρνει ο βοριάς.  Από την άλλη πλευρά, αυτήν που βλέπει προς την Κουμπάρα, η νηνεμία. Ο γυμνός βράχος, πανύψηλος, καθρεφτίζεται πάνω στα σμαραγδένια νερά του όρμου και στην άκρη της χερσονήσου, στον κάβο, μια σπηλιά αντίκρυ σε μια βραχονησίδα εντυπωσιάζει.

Πιο πέρα η Σίκινος φαίνεται καθαρά, γιατί εδώ είναι το κοντινότερο σημείο σ’αυτή. Και εδώ τα σμαραγδένια νερά κάτω στη σπηλιά. Μα λίγο πιο πέρα, ανάμεσα στον κάβο και τη βραχονησίδα, ξανά η αντάρα του πελάγους. Ξανά το άσπρο κύμα.

Λίγοι τον ξέρουν αυτόν τον τόπο. Κι όμως με πολλή χαρά μάθαμε πως έχει χαρακτηριστεί “τοποθεσία ιδιαιτέρου φυσικού κάλλους’’.

Η αμμουδιά: Το λεωφορείο κάνει μόνο λίγα λεπτά για να διανύσει την απόσταση των τριών χιλιομέτρων που χωρίζουν τη Χώρα από το Μυλοπότα. Εμείς όμως θα προτιμήσουμε να πάμε με τα πόδια, για να απολαύσουμε τη διαδρομή. Άλλωστε θα είναι κατήφορος κι έπειτα δεν είναι ανάγκη νά ακολουθήσουμε όλες τις στροφές του δρόμου. Υπάρχουν οπωσδήποτε δρομάκια που τις παρακάμπτουν.

Ξεκινάμε λοιπόν από το Δημαρχείο της Χώρας και αφού περάσουμε τη διασταύρωση του δρόμου προς τον Επάνω Κάμπο, αρχίζουμε να κατηφορίζουμε προς το Μυλοπότα. Από την αρχή της διαδρομής απολαμβάνουμε τη θέα προς τη θάλασσα που είναι στα δεξιά μας. Σε λίγο συναντάμε μερικά ξενοδοχεία και εστιατόρια κι αμέσως μετά ένα υπέροχο θέαμα παρουσιάζεται μπροστά μας. Είναι το πανόραμα του Μυλοπότα από ψηλά. Μια παραλία σε σχήμα ενός μεγάλου πετάλου με χρυσή αμμουδιά και μια θάλασσα πλάι της, που τα νερά της έχουν όλες πς αποχρώσεις του μπλε. Σίγουρα είναι μια από τις ωραιότερες αμμουδιές του Αιγαίου. Το μήκος της ξεπερνάει το χιλιόμετρο και το πλάτος της φτάνει τα 70 μέτρα. Βρίσκεται μέσα σ’ έναν όρμο, τον όρμο του Μυλοπότα κι έχει στις δύο της άκρες βράχια που τονίζουν τη γραφικότητα της. Από τη μία πλευρά την αγγαλιάζει ο λόφος της Χώρας κι από την άλλη το κακοτράχαλο βουνό, πάνω από το οποίο περνάει ο δρόμος που πάει στο Μαγγανάρι.

Στεκόμαστε κάμποση ώρα άφωνοι και θαυμάζουμε αυτό το πανόραμα. Αναρωτιόμαστε αν έχουμε δει ξανά κάτι παρόμοιο. Αλλά πρέπει να προχωρήσουμε. Να τον δούμε τον Μυλοπότα από κοντά. Κάπου σε μια στροφή ένα κάτασπρο ξωκκλήσι, που παρεμβάλλεται ανάμεσα σε μας και τον όρμο, δίνει το δικό του χαρακτηριστικό τόνο στο τοπίο. Οι στροφές του δρόμου έχουν τώρα κατεύθυνση προς τα αριστερά και κάνουν μια μεγάλη βόλτα πάνω από μια όμορφη και απότομη ρεματιά. Δεν πρέπει να τις ακολουθήσουμε. Θα πάρουμε ένα κατηφορικό δρομάκι, που συντομεύει κατά πολύ την απόσταση και θα βρεθούμε σε λίγο στην αρχή της αμμουδιάς, εκεί που είναι και η πρώτη στάση του λεωφορείου.

Η αίσθηση της κοσμοπολίτικης παραλίας είναι έντονη. Ξενοδοχεία και διαμερίσματα, γραφεία ταξιδιών, ένα γραφείο ενοικιάσεως αυτοκινήτων, ένα κάμπινγκ, μαγαζιά, καφετέριες και βέβαια αρκετός κόσμος. Εδώ αρχίζει και η περίφημη αμμουδιά. Ευρύχωρη από την αρχή, γίνεται ακόμα πιο πλατιά όσο προχωρούμε. Αλλού λεπτόκοκκη κι αλλού με πιο χοντρούς κόκκους, με ένα χρώμα μελί ανοικτό. Αυτή είναι η χρυσή άμμος που σπάνια τη συναντάς σης άλλες παραλίες. Πλάι της η κρυστάλλινη, η ολοκάθαρη θάλασσα με τα υπέροχα χρώματα, σε προκαλεί. Είναι ο γλυκός πειρασμός που δύσκολα του ξεφεύγεις. Έτσι εξηγείται το γεγονός ότι συγκεντρώνει τόσο κόσμο και ιδιαίτερα τόση νεολαία από όλα τα μέρη του κόσμου. Και είναι αλήθεια ότι ο Μυλοπότας, με τη φήμη που έχει αποκτήσει, έχει γίνει μία από τις πιο πολυσύχναστες παραλίες. Τόσο πολυσύχναστη, που τους μήνες αιχμής του καλοκαιριού και κυρίως τον Αύγουστο, υπάρχει πρόβλημα χώρου. Οι επισκέπτες του νησιού έρχονται εδώ για να απολαύσουν τον ήλιο και τη θάλασσα αλλά συγχρόνως για να επιδοθούν σε όποιο θαλάσσιο σπορ επιθυμούν. Από το απλό γουινταέρφινγκ και το θαλάσσιο σκι μέχρι το τζετ σκι, την ιστιοπλοΐα και τις καταδύσεις. Για τις τελευταίες υπάρχει ειδική σχολή καταδύσεων εκεί που τελειώνει η αμμουδιά.

Προχωρούμε πάνω στο δρόμο που ακολουθεί την παραλία, αφήνοντας μια απόσταση από τη θάλασσα, όσο είναι και το πλάτος της αμμουδιάς. Σε τέσσερα σημεία, που απέχουν περίπου το ίδιο το ένα από το άλλο, υπάρχουν τα κέντρα για τα θαλάσσια σπορ. Πάνω στην άμμο οι πολύχρωμες ομπρέλες, οι ξαπλώστρες κι ο κόσμος που απολαμβάνει τον ήλιο και τη θάλασσα. Έχει, όχι μονάχα από τις αρχές του καλοκαιριού τους κολυμβητές της αυτή η παράλια, αλλά και από τα μέσα της άνοιξης.

Περνάμε τώρα δίπλα από ένα σύγχρονο ξενοδοχειακό συγκρότημα κι ένα δεύτερο κάμπινγκ και σε λίγο φτάνουμε στο τέλος του ασφαλτόδρομου. Εκεί, σε μια ευρύχωρη πλατεία είναι και το τέρμα των λεωφορείων. Ο δρόμος, χωματόδρομος πια, συνεχίζει για τον Κάλαμο και το Μαγγανάρι. Κάτω στη θάλαοσα υπάρχει, θεμελιωμένο επάνω στα βράχια, ένα συγκρότημα σπιτιών και μια ψαροταβέρνα.

Οικία Γαΐτη – Μουσείο Drot

Έχουμε ήδη πεζοπορήσει αρκετή ώρα και η ταβέρνα που αναφέραμε παραπάνω είναι μια ευκαιρία για ανάπαυλα. Πέρα, στην άκρη του Μυλοπότα, πάνω στα καφετιά βράχια που είναι κάτω από τη Χώρα, ξεχωρίζουν κάτασπρα δυο πανέμορφα κυκλαδίτικα σπίτια. Φαίνονται σαν μεγάλα αρχοντικά και εύλογα μας κινούν την περιέργεια. Ρωτάμε τον ταβερνιάρη. “Αυτό δεξιά, είναι η βίλα του Γαίτη και το άλλο είναι το αρχοντικό του Drot, που το έκανε μουσείο”, μας λέει. Πρόκειται για το γάλλο Jean Marie Drot, διευθυντή τότε της γαλλικής ραδιοτηλεόρασης και το νεαρό εκείνη την εποχή έλληνα ζωγράφο Γιάννη Γαΐτη, που είχε ήδη αρχίσει να κάνει καριέρα στο Παρίσι. Ο Drot, λίγα χρόνια μετά τη γνωριμία του με το Γαίτη, έκτισε απέναντι, στον ορμίσκο του Αϊ Γάννη, ένα παλατάκι. Ένα όμορφο αρχονι αποτελούμενο από λευκά κάβα που υπακούει αυστηρά στην κυκλαδιτκη αρχιτεκτονική. Σε λίγο τον ακολούθησε και ο Γαιτης, που έκτισε κι αυτός τη δική του κυκλαδίτικη κατοικία στη γειτονική πλαγιά του λόφου, πάνω από την θάλασσα. Και τα δύο στολίζουν τώρα το τοπίο σαν λευκές πινελιές καμωμένες από χέρι επιδέξιου ζωγράφου πάνω στον καφετί βράχο και πλάι στη γαλάζια θάλασσα. Ο Γαίτης έφυγε απ’ αυτόν τον κόσμο πρόωρα. Όμως το Μουσείο Γαΐτη – Simossi, όπως προαναφέραμε, θα γίνει πραγματικότητα και θα αποτελέσει ένα ακόμα στολίδι για την Ίο. Ο Drot έρχεται συχνά στο νησί και επιβλέπει  το Μουσείο Μοντέρνας Τέχνης, που έχει ιδρύσει μέσα στο καλαίσθητο αρχοντικό του. Αποτελεί κι αυτό μια σημαντική προσφορά για την Ίο.

Μετά την επίσκεψη στο Μυλοπότα, θελήσαμε να επισκεφτούμε τον όρμο του Αί Γ’άννη. Μπορεί να κατέβει κανείς σ’ αυτόν κατευθείαν απ’ τη Χώρα. Εμάς μας βόλευε να πάμε από ένα μονοπάτι, που ξεκινάει από το Μυλοπότα. Σε λίγο βρεθήκαμε πλάι στη οικία του Γαΐτη. Πόσο πιστά τηρήθηκαν οι κανόνες της παραδοσιακής αρχιτεκτονικής! Πόσο όμορφα δένουν με τα γύρω βράχια αυτοί οι άσπροι τοίχοι με πς καμάρες και πς πέργκολες! Και τί έντονη αλλά και πόσο γλυκιά συνάμα είναι αυτή η αντίθεση του λευκού με το γαλάζιο χρώμα της θάλασσας! Μας υποδέχεται ο κ. Jacques Charrat, ο σύζυγος της κόρης του Γιάννη Γαΐτη με τα παιδιά του. Μέσα σε ένα από τους μεγάλους χώρους του onmou υπάρχουν στημένα τα περίφημα “ανθρωπάκια του μεγάλου ζωγράφου. Τα φωτογραφίζουμε. Μας πληροφορούν ότι θα μεταφερθούν κι αυτά μαζί με τα άλλα έργα του Γαΐτη στο καινούργιο μουσείο που θα κτιστεί. Ευκαιρία για να ξαναπάμε στην Ίο να τα δούμε όλα μαζί.

ΚΑΛΑΜΟΣ – ΜΑΓΓΑΝΑΡΙ

Από την άκρη της αμμουδιάς του Μυλοπότα αρχίζει ο ανηφορικός δρόμος για τον κόλπο του Καλάμου και την παραλία στο Μαγγανάρι, Ο λόφος που ανεβαίνουμε είναι γεμάτος βράχια με περίεργα σχήματα. Ίσως να μην έχουμε ξαναδεί αλλού τέτοια βράχια. Τεράστιοι καφετιοί ογκόλιθοι, ο ένας δίπλα στον άλλο ή ο ένας επάνω στον άλλο, σμιλεμένοι από τον αιγαιοπελαγίτικο αέρα ή από τη διάβρωση, είναι γεμάτοι από σφαιρικές κοιλότητες. Οι κοιλότητες αυτές μερικές φορές είναι τόσο μεγάλες, που μοιάζουν με σπηλιές, μέσα στις οποίες μπορεί να χωρέσει άνθρωπος.

Καθώς ανεβαίνουμε, οι στροφές του δρόμου χαρίζουν μια θαυμάσια θέα προς τον όρμο του Μυλοπότα. Αυτοί, που είναι τώρα επάνω στην άμμο, φαίνονται σαν μερμήγκια. Πέρα στον Αϊ Γιάννη ξεχωρίζει κάτασπρη η βίλα του Γαΐτη και πιο πέρα το Μουσείο του Drot Πάνω από τον Κολιτσάνη φαίνονται τα πρώτα σπίτια της Χώρας και το Κάστρο. Το πανόραμα σε λίγο χάνεται κι ο ανήφορος λιγοστεύει. Τα βράχια όμως μας ακολουθούν παντού. Το τοπίο μοιάζει σεληνιακό. Τώρα στα δεξιά μας υπάρχει κάτι διαφορετικό. Είναι η γαλάζια θάλασσα, που αστράφτει κάτω από τις ακτίνες του ήλιου δίνοντας νέους χρωματισμούς.

Κάλαμος

Βρισκόμαστε κάπου τρία χιλιόμετρα μακριά από την άκρη του Μυλοπότα κι έχουμε ανέβει γύρω στα διακόσια μέτρο. Κάτω απ’ αυτό το σημείο, ανάμεσα στο δρόμο και τη θάλασσα, βρίσκεται το όμορφο εκκλησάκι της Παναγίας της Μερσινιάς, που γιορτάζει στις 23 Αυγούστου.

Κάτω από την Παναγία τη Μερσινιά, σε μεγάλη απόσταση, βρίσκεται η ακτή Σαπουνόχωμα με τα εντυπωσιακά πράσινα βράχια. Αλλά εκεί μπορεί να πάει κανείς μονάχα από τη θάλασσα. Σε απόσταση ενός χιλιομέτρου περίπου από το σημείο που ο δρόμος περνάει πάνω από την Παναγία τη Μερσινιά, μία παρέκκλιση δεξιά, οδηγεί στο ξωκκλήσι της Αγίας Αικατερίνης. Συνεχίζουμε την πορεία μας πάνω στον κύριο δρόμο και συναντάμε, μετά από τρία περίπου χιλιόμετρα, αριστερά μας το εκκλησάκι του Αγίου Δημητρίου. Ο δρόμος σε λίγο προχωράει αριστερά προς το εσωτερικό του νησιού για να φτάσει μετά στη διασταύρωση του Καλάμου, στην οποία θα στρίψουμε αριστερά. Σε μικρή απόσταση από τη στροφή μας περιμένει η έκπληξη.

Σ’ ένα μικρό πλάτωμα και πλάι σε απότομα και μυτερά βράχια, προβάλλει το κάτασπρο συγκρότημα του μοναστηριού του Αγίου Ιωάννη. Πλακόστρωτος διάδρομος με ασπρισμένους τους αρμούς από τις πλάκες, διώροφο εντυπωσιακό καμπαναριό με αλλεπάλληλες αψίδες, κάτω από πς οποίες προσπερνάμε το προαύλιο της εκκλησίας, μια πανέμορφη εκκλησία απέναντι και γύρω της οι βοηθητικοί χώροι εντυπωσιάζουν έτσι όπως είναι κάτασπροι και καθαροί.

Η μεγάλη μέρα για το μοναστήρι είναι 29η Αυγούστου, αλλά η προσέλευση των προσκυτών αρχίζει από την παραμονή το απόγευμι εσπερινό. Μετά τον εσπερινό, θα μοιραστεί η βραστή γίδα και θα επακολουθήσει το γλέντι με μουσικά όργανα, τους χορούς και τα τραγούδια. Το γλέντι, θα κρατήσει ώς το πρωί. Τότε επειδή είναι μέρα νηστείας, θα μοιραστεί φασολάδα.

Αφήνουμε το μοναστήρι με τις καλύτερες εντυπώσεις και προχωρούμε για την παραλία του Καλάμου. Ο δρόμος πια έχει αρχίσει vα κατηφορίζει προς την ανατολική παραλία του νησιού. Ακόμη λίγη υπομονή και σε λίγο θα συναντήσουμε μπροστά μας τον μεγάλο Κόλπο του Καλάμου με την κάτασπρη αμμουδιά.

Έχει το σχήμα ενός μεγάλου πέταλου.  Πιο πέρα, ώς εκεί που φτάνει το μάτι μας, υπάρχουν κι άλλες αμμουδιές, ακόμα n μοναχικές, όπως οι Πλάκες, στις οποίες φαίνεται να τερματίζει ο δρόμος. Μέσα στη ρεματια λίγα αγροτικά σπίτια, κτισμένα μακριά το ένα από το άλλο, αποτελούν το μικρό οικισμό. Δεξιά από τη μεγάλη αμμουδιά, ορθώνεται ένας βραχωδης λόφος με ένα σπίτι και ένα μαντρί. Αν ξεπεράσει κανείς τον κίνδυνο από τα σκυλιά του ιδιοκτήτη και βρεθεί πάνω στο λόφο, τότε θα απολαύσει ένα μοναδικό θέαμα. Τα χρώματα της θάλασσας περιλαμβάνουν ολόκληρη τη γκάμα απο το μπλέ μέχρι το τιρκουάζ και το πράσινο. Ο δρόμος πριν από το λόφο κατηφορίζει απότομα και φτάνει στην παραλία για να προχωρήσει στη συνέχεια προς τις Πλάκες. Η απόσταση από το λιμάνι της Ίου ως εδώ είναι 20 χιλιόμετρα.

Μαγγανάρι

Από την παραλία του Καλάμου επιστρέφουμε στη διασταύρωση, που είναι μετά το μοναστήρι του Αγίου Ιωάννου κι εκεί στρίβουμε αριστερά για το Μαγγανάρι. Ο δρόμος αρχίζει πάλι να κατηφορίζει, ενώ το τοπίο παράμενα άγριο, γεμάτο βράχια. Νότια του Καλάμου υπάρχει ένας μικρός αλλά γραφικός όρμος με αμμουδιά. Είναι ο όρμος του Παπά. Ακόμη νοτιότερα ο δρόμος χωρίζεται στα δύο. Και τα δύο κομμάτια του οδηγούν στο Μαγγανάρι.

Από το δρόμο ψηλά, καταλαβαίνει κανείς το μεγάλο μήκος και το πλάτος αυτής της αμμουδιάς. Στις δύο της άκρες υπάρχουν διάσπαρτα μερικά σπίτια, που διαθέτουν ενοικιαζόμενα δωμάτια.

Υπάρχουν επίσης και δύο ταβέρνες, από μια στην κάθε άκρη, αλλά η απόσταση τους από τη θάλασσα είναι πάνω από εκατό μέτρα, όσο είναι και το πλάτος της αμμουδιάς. Το Μαγγανάρι μπορούμε να πούμε πως δεν άλλαξε σχεδόν καθόλου εδώ και πολλά χρόνια. Τουρίστες το επισκέπτονται κάθε μέρα το καλοκαίρι. Έρχονται με δύο πούλμαν ή με ενοικιαζόμενα αυτοκίνητα αλλά και με καΐκι από το λιμάνι. Χάνονται όμως όταν σκορπίσουν σ’ αυτήν την απέραντη αμμουδιά. Ούτε που φαίνονται. Απόδειξη πως αυτή ή παραλία παραμένει ακόμα ανέπαφη είναι το μεγάλο κοπάδι από τα κατσίκια που περνάει δύο φορές την ημέρα πάνω στην άμμο για να ανέβει μετά στο λοφάκι, που είναι στην άκρη της αμμουδιάς.

Κάτι χαμηλά βράχια που είναι λίγο πιο πέρα από τη μέση της παραλίας χωρίζουν την αμμουδιά σε δύο κομμάτια. Το δεύτερο κομμάτι, δεν είναι ευθύγραμμο όπως το πρώτο, αλλά σχημαπζει τρεις μικρούς ορμίσκους, που σου δίνουν την εντύπωση πως βρίσκεσαι σε άλλη παραλία. Το νερό της θάλασσας παντού διάφανο, γαλάζιο, πεντακάθαρο. Μερικές βαρκούλες είναι τραβηγμένες στη στεριά και ένα κότερο παραμένει ακόμα αραγμένο στ’ ανοιχτά του κόλπου. Ο ήλιος προχωράει προς τη δύση του και οι γύρω λόφοι έχουν αρχίσει να παίρνουν ένα απαλό ροζ χρώμα. Το Μαγγανάρι είναι ήρεμο, ειδυλλιακό.

Παίρνουμε το δρόμο της επιστροφής. Το φως είναι αρκετό γιατί ο ορίζοντας είναι ανακτάς κι η θάλασσα λάμπει ακόμα κάτω απ’ τις αχτίδες του ήλιου. Το ηλιοβασίλεμα το προφταίνουμε όταν βρισκόμαστε ψηλά, πάνω από την Αγία Αικατερίνη. Ο ήλιος δύει ανάμεσα στην Ίο και τη Σίκινο, αφήνοντας μια πλατιά χρυσή γραμμή πάνω στη θάλασσα. Ακόμα ένα πανόραμα. Ακόμα ένα αξέχαστο ηλιοβασίλεμα στο Αιγαίο. Μπορείς να μη σταματήσεις για να το απολαύσεις; Σε λίγο θα βρεθούμε πάνω από την αμμουδιά του Μυλοπότα. Τα φώτα έχουν ανάψει και σχηματίζουν ένα φωτεινό τόξο πλάι στη θάλασσα. Πέρα, στην κορφή του λόφου φαίνονται και τα φώτα της Χώρας. Στη δύση όμως ο ουρανός εξακολουθεί να έχει ένα έντονο μενεξεδί χρώμα. Ακόμα μια όμορφη μέρα στην Ίο τελειώνει ετούτη τη στιγμή. Μία μέρα. Γιατί υπάρχει και η νύχτα.

Αγία Θεοδότη – Παλιόκαστρο – Ψάθη – Πύργος

Ο ασφαλτόδρομος που πηγαίνει για την Αγία Θεοδότη μας δίνει την ευκαιρία να γνωρίσουμε το πιο πεδινό και το πιο εύφορο κομμάτι του νησιού. Πρόκειται για τον Κάτω και στη συνέχεια για τον Πάνω Κάμπο. Και είναι αλήθεια ότι οι κάμποι είναι και ελάχιστοι αλλά κάι μικροί σ’ αυτό το ορεινό και πετρώδες νησί. Ακόμα κι αυτός που περνάμε τώρα, έχει μήκος τέσσερα χιλιόμετρα όλα κι όλα και πλάτος ακόμα λιγότερο. Υπάρχουν εδώ μερικές ελιές, οπωροφόρα δέντρα και αμπέλια.

Έχουμε ήδη διανύσει 4,5 χιλιόμετρα από τους μύλους της Χώρας που ξεκινήσαμε και φτάνουμε σε μια διασταύρωση με το δρόμο που πάει αριστερά για το Πλακωτό και τον Τάφο του Ομήρου, Στο δρόμο αυτό θα επανέλθουμε στο επόμενο κεφάλαιο. Για την ώρα προχωράμε ευθεία πάνω στον ασφολτόδρομο που αρχίζει να ανεβαίνει στο βουνό προσφέροντας όμορφη θέα προς τον Κάμπο, τη Χώρα και τον Όρμο. Μετά από 2 χιλιόμετρα έχουμε περάσει το διάσελο και βρισκόμαστε σε μια νέα διασταύρωση. Πρόκειται για το δρόμο δεξιά που πηγαίνει για το Παλαιόκαστρο και την Ψάθη και στον οποίο θα επανέλθουμε αργότερα.

Στο σημείο αυτό έχουμε από ψηλά το πανόραμα του όρμου της Αγίας Θεοδότης -το μεγάλο ανοιχτό πέταλο με την αμμουδιά, τα βουνά που την αγκαλιάζουν και στις δυο της άκρες αλλά και τη γαλάζια θάλασσα που απλώνεται πέρα μακριά για να συναντήσει κι άλλα Κυκλαδονήσια.

Ο δρόμος κατηφορίζει τώρα με πολλές στροφές, αλλά λίγο πριν φτάσει στη θάλασσα γίνεται πάλι ευθύς. Εκεί, στην πλαγιά του βουνού βρίσκεται και η κάτασπρη εκκλησία της Αγίας Θεοδότης, από την οποία πήρε το όνομα και η τοποθεσία. Ένα μονοπάτι, που ξεκινάει από δρόμο, μας φέρνει γρήγορα κοντά της. Πρόκειται για μια όμορφη βυζαντινή εκκλησία του 16ου αιώνα που δεσπόζει στο τοπίο. Το περίεργο είναι ότι, ενώ η τιμώμενη στο ναό είναι η Αγία Θεοδότη, εντούτοις γιόρταζα στις 8 Σεπτεμβρίου, την ημέρα της Γεννήσεως της Θεοτόκου, οπότε γίνεται και μεγάλο πανηγύρι.

Κατεβαίνουμε στην παραλία. Υπάρχουν αρκετά αυτοκίνητα παρκαρισμένα μπροστά σε ταβέρνες. Πλάι η αμμουδιά πεντακάθαρη και το νερό της θάλασσας κρυστάλλινο, σε προκαλεί να βουτήξεις και να το απολαύσεις. Όταν όμως φυσάει το μελτέμι τότε σηκώνεται το κύμα και η θάλασσα ασπρίζει. Το κολύμπι μπορεί να γίνεται πιο δύσκολο, αλλά μερικοί λένε πως είναι πιο απολαυστικό. Στην περιοχή υπάρχουν ερείπια ενός πύργου ελληνιστικής περιόδου και ενός αρχαίου υδραγωγείου.

Παλαιόκαστρο

Αφήνουμε την Αγία Θεοδότη, που απέχει 10 χιλιόμετρα από τη Χώρα και επιστρέφουμε στη διασταύρωση για την Ψάθη. Ακολουθούμε τι δρόμο που προχωράει αριστερά. Ύστερα από  5,5 χλμ. φτάνουμε στο εκκλησάκι του Αγίου Γιωργίου. Εδώ υπάρχει κι άλλη διασταύρωση. Αφήνουμε το δρόμο που πάει δεξιά για τον Πύργο και προχωρούμε για να βρούμε σε λίγο μια ακόμα διασταύρωση.  Ακολουθούμε τον δευτερεύοντα δρόμο, και σε απόσταση ενός χιλιομέτρου περίπου βλέπουμε τον βραχώδη κα επιβλητικό κώνο του Παλαιόκαστρου, ενός βυζαντινού και μετέπεττα μεσαιωνικού κάστρου. Στη ρίζα του βράχου τελειώνει και ο δρόμος.

Εκεί αφήνουμε το αυτοκίνητο και ανεβαίνουμε το μονοπάτι που προχωράει δεξιά στην πλαγιά του βουνού.  Όσο πλησιάζουμε, τόσο ο κώνος γίνεται πιο μεγάλος, πιο εντυπωσιακός. Ο ανήφορος τώρα είναι έντονος και το μονοπάτι είναι γεμάτο σκαλιά.  Έντονη όμως είναι και επιθυμία μας και μεγάλη η περιέργεια να ανέβουμε στο Κάστρο. Το πλακόστρωτο μονοπάτι είναι σίγουρο. Οι πέτρες και τα σκαλιά του είναι ασπρισμένα. Η ευχάριστη αυτή ανάβαση κρατάει περίπου 15 με 20 λεπτά.

Φτάνουμε στην κορφή. Περνάμε μέσα στο Κάστρο. Αριστερά διατηρείται ακόμα ψηλό ένα μεγάλο κομμάτι από το ερειπωμένο τείχος. Βρίσκεται ακριβώς στο χείλος του γκρεμού, που έχει από κάτω μια στενή λουρίδα θάλασσας με χρώμα σμαραγδί. Κάτι σαν ένα μικρό φιόρδ ανάμεσα στα βράχια. Ο ήλιος φωτίζει τις μαρμάρινες πέτρες του τείχους. Πιο πέρα μια καινούργια έκπληξη μας περιμένει. Ένα κάτασπρο εκκλησάκι βρίσκεται στην άκρη του Κάστρου. Είναι κι αυτό πλάι στο χείλος του γκρεμού κι έχει από κάτω του τη θάλασσα. Μπροστά του ένα μικρό πλακόστρωτο προαύλιο με ασπρισμένους τους αρμούς από τις πλάκες. Πλάι του μια ελιά που το σκιάζει και στο βάθος η γαλάζια θάλασσα. Σχετικά κοντά, φαίνεται καθαρά ένα νησάκι. Είναι η Ηράκλεια. Και στο βάθος, αχνά, ένα μεγάλο νησί: η Νάξος. Είναι γεμάτο φως αυτό το τοπίο. Το Κάστρο, η 7ος, η θάλασσα, η Ηράκλεια, οι Κυκλάδες. Μπαίνουμε μέσα στο εκκλησάκι. Είναι η Παναγία η Παλαιοκαατρίτισσα, η αγαπημένη για τους Νιώτες. Γιορτάζει κι αυτή, όπως και η Αγία Θεοδότη στις 8 Σεπτεμβρίου. Φέρνουν τότε την πολύτιμη βυζαντινή εικόνα της από την Παναγία την Γκρεμνιώτισσα της Χώρας, κάνουν τη λειτουργία και επιστρέφουν πάλι την εικόνα στη Χώρα για να φυλαχτεί εκεί ολόκληρο το χρόνο.

Ψάθη

Κατεβαίνουμε από το Κάστρο και ξαναγυρίζουμε στη διασταύρωση με τον κύριο δρόμο. Τον ακολουθούμε με κατεύθυνση την Ψάθη. Ο δρόμος κατηφορίζει τώρα προς τη θάλασσα, περνώντας μια χέρσα και άγονη περιοχή. Αριστερά μας διαγράφεται καλά ο απότομος λόφος του Παλαιόκαστρου, που πριν είχαμε επισκεφθεί. Μετά από 3 περίπου χιλιόμετρα φτάνουμε στην πα­ραλία της Ψάθης. Δεξιά μας η εκκλησία του Αϊ Γιάννη και λίγα σπίτια, που αποτελούν τον οικισμό. Αριστερά μας ένα εστιατόριο και στο βάθος η ευρύχωρη αμμουδιά. Πλησιάζουμε στη θάλασσα και περπατάμε κατά μήκος της απέραντης παραλίας. Τα πόδια μας χώνονται μέσα στην άμμο και το περπάτημα γίνεται δύσκολο. Δύσκολο αλλά και συγχρόνως ευχάριστο. Το μελτέμι λαμπικάρει την ατμόσφαιρα κι αναταράζει ελαφρά τη θάλασσα. Είναι όμορφη αυτή η παραλία κι έχει ελάχιστο κόσμο. Θα μπορούσε να κάτσει κανείς ώρες εδώ κάτω και να την απολαμβάνει.

Όμως ο χρόνος είναι περιορισμένος. Πρέπει να δούμε και τον οικισμό. Να μιλήσουμε λιγάκι με τους κατοίκους του. Κάτι φαίνεται πως ετοιμάζουν αυτές τις μέρες. Μα βέβαια! Μεθαύριο, 29 Αυγούστου, είναι του Αϊ Γάννη και θα γίνει το μεγάλο πανηγύρι. Οι επισκέπτες θ’ αρχίσουν να έρχονται από αύριο το απόγευμα για τον Εσπερινό και μετά απ’αυτόν ο χορός και το γλέντι θα κρατήσει ώς το πρωί.

Προχωρούμε τώρα προς την εκκλησία που προετοιμάζεται για τη γιορτή. Είναι κάτασπρη κι όμως την ξαναβάφουν για να καλύψουν με τον λευκό ασβέστη και την παραμικρή ατέλεια. Πλάι από την εκκλησία διακρίνονται τα μάγερεία που θα ετοιμάσουν τα φαγητά που θα προσφερθούν δωρεάν σ’ όλο τον κόσμο που θα παραβρεθεί.

Το μοναστήρι τον Πύργου

Παίρνουμε το δρόμο της επιστροφής, Έχουμε να κάνουμε 17 χιλιόμετρα μέχρι να φτάσουμε στη Χώρα και θα χρειαστούμε κι άλλα 6 χιλιόμετρα (πήγαινε – έλα) για να επισκεφτούμε το Μοναστήρι του Πύργου, Φτάνουμε κοντά στο εκκλησάκι του Αϊ Γώργη, που πρωτοαντικρίσαμε όταν ερχόμαστε από την Αγία Θεοδότη. Εκεί υπάρχει ένας δρόμος αριστερά που ανεβαίνει στην ψηλότερη κορφή του νησιού που είναι 713 μέτρα. Κάτω από την κορφή βρίσκεται το μοναστήρι του Πύργου με καθολικό την εκκλησία του Αγίου Ιωάννου, κτισμένη το 16ο αιώνα. Πρόκειται για μια βυζαντινή εκκλησία με τρούλο, από τις παλαιότερες του νησιού. Γύρω από την εκκλησία υπάρχει περίβολος, μέσα στον οποίο βρίσκονται κελιά και μαγειρείο. Το μοναστήρι γιορτάζει στις 24 Ιουνίου, αλλά το πανηγύρι αρχίζει όπως συνηθίζεται, από την παραμονή το βράδυ, οπότε μετά τον εσπερινό προσφέρεται γίδα βραστή και ακολουθεί γλέντι με χορό σε πίστα που είναι έξω από τον περίβολο.

6. Η ιστορία και η μυθολογία της Ιου

Bόρεια της Θήρας (δυτικά της Αμοργού και νότια της Παροναξίας, 111 μίλια από τον Πειραιά), η Ίος ή Νιο έχει έδαφος ορεινό (Πύργος, 713 μ.), παράγει λάδι, δημητριακά, κραοί και κτηνοτροφικά και αναπτύσοει αξιόλογη τουριστική κίνηση. Συνδέεται ακτοπλοϊκά με τον Πειραιά και τα νησιά Ανάφη, Θήρα, Θηρασία, Νάξο, Πάρο, Σίφνο, Σύρο, Φολέγανδρο και, το καλοκαίρι, με τη Ραφήνα, τη Θεσσαλονίκη και τα νησιά Άνδρο, Μύκονο και Τήνο.

Γνωστή για τα καταοπρα σπίτια και τις απέραντες αμμουδιές της, έχει πρωτεύουσα την Ίο ή Χώρα, στη θέση της χαίας πόλης, πάνω σε ύψωμα. Εκτείνεται κατηφορικά ως τη συνέχεια της, τον Όρμο, φυσικό και προστατευμένο λιμάνι του νησιού.

Ο γειτονικός παραλιακός Μυλοπότας ελκύει τους επισκέπτες με την χρυσή αμμουδιά του, ενώ στη νότια άκρη του νησιού το Μαγγανάρι διαθέτει αμμουδιές και γραφικά λιμανάκια.

Στη βορειοανατολική παραλία, η Αγία Θεοδότη και η Ψάθη συμπληρώνουν τα τουριστικού ενδιαφέροντος χωριά του νησιού. Εξαρτημένα από την Ίο είναι τα νησάκια Βαρβαρονήσι, Διακοφτό, Πεταλίδι, Πρασονήσι και Ψαθονήσι.

Η ιστορία του νησιού της Ιου

Υπάρχουν δύο εκδοχές για την ετυμολογική προέλευση του ονόματος Ίος. Ο μεν Πλίνιος αναφέρει ότι προέρχεται από τους Ίωνες, οι οποίοι την κατοίκησαν. Ο δε Πλούταρχος θεωρεί ότι προέρχεται από το άνθος ίον. Το βέβαιο είναι ότι η προηγούμενη ονομασία του νησιού ήταν Φοινίκη, όπως βεβαιώνει ο Πλίνιος. Το πήρε από τους Φοίνικες, που ήταν οι πρώτοι οικιστές του. Η Ίος είναι στενά δεμένη με τον Όμηρο. Η ομώνυμη πόλη της συγκαταλεγόταν μεταξύ εκείνων που έριζαν για την καταγωγή του Ομήρου. Οι αρχαίοι Ιήτες επέμεναν πολύ σ’ αυτό. Μάλιστα, έδειχναν τον τάφο του καιτοντάφο της μητέρας του, της Κλυμένης. Αρκετοί αρχαίοι συγγραφείς μι­λούν για τον θάνατο και την ταφή του Ομήρου στην Ίο. Η Ίος ήταν ιδιαίτερα αναπτυγμένη την εποχή του Χαλκού. Οι κάτοικοι της είχαν αναπτύξει επικοινωνία με τη μινωική Κρήτη, τη Θήρα πριν από την καταστροφική έκρηξη του ηφαιστείου, αλλά και τη μυκηναϊκή Ελλάδα. Οι Ιήτες ήταν δραστήριοι και φημισμένοι ναυτικοί. Ασφαλές καταφύγιο για τα πλοία τους ήταν το μεγάλο φυσικό λιμάνι που βρίσκεται στη δυτική πλευρά του νησιού. Φτάνοντας οι Ίωνες στο νησί, έχτισαν μια πόλη στη θέση ακριβώς που βρίσκεται σήμερα η Χώρα, η πρωτεύουσα της Ίου. Την έχτισαν σε μια από τη φύση οχυρή θέση, σε έναν απόκρημνο βράχο που δεσπόζει στο λιμάνι. Τη φυσική οχύρωση ενίσχυσαν με ψηλό τείχος.

Η πόληκράτος Ίος έγινε μέλος της Ιωνικής Αμφικτιονίας. Μετά τη ναυμαχία της Σαλαμίνας εντάχτηκε στην Αθηναϊκή Συμμαχία, στην οποία παρέμεινε πιστή μέχρι τέλους. Νέα ακμή η πόλη γνώρισε κατά τους ελληνιστικούς χρόνους. Στα νομίσματα που κόπηκαν την εποχή εκείνη απεικονιζόταν (τι άλλο;) ο Όμηρος. Αυτή ήταν η μπροστινήόψη των νομιομάτων. Η πίσω είχε την κεφαλή της Αθηνάς. Η Αθηνά, όπως ο Ζευς και ο Απόλλων, λατρευόταν ιδιαίτερα στην Ίο.

Με τη διαίρεση της Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας σε Ανατολική και Δυτική, η Ίος, όπως όλος ο ελλαδικός χώρος, υπήχθη στην επικράτεια της Κωνσταντινούπολης. Εντάχθηκε στη διοίκηση του Ανατολικού Ιλλυρικού και συνδέθηκε με την επαρχία της Αχαΐας. Παρακολούθησε τις τύχες των άλλων Κυκλάδων, που σταδιακά αξιοποιήθηκαν για τη συγκρότηση της ναυτικής δύναμης της Αυτοκρατορίας.

Στα χρόνια της εικονομαχίας η Ίος συνδράμει τους νησιώτες που κινήθηκαν εναντίον του εικονομάχου αυτοκράτορα Λέοντα Γ’ του Ισαύρου. Ο στόλος που έβαλε πανιά για την Κωνσταντινούπολη καταναυμαχήθηκε από τις πιστές στον αυτοκράτορα δυνάμεις. Αυτά όλα ξετυλίχτηκαν στις αρχές του 8ου αιώνα.

Ολόκληρο τον 8ο καθώς και τον 9ο αιώνα το νησί υπέστη αλλεπάλληλες πειρατικές επιδρομές από τους Σαρακηνούς που όργωναν το Αιγαίο. Μετά την άλωση της Κωνσταντινούπολης από τους Φράγκους της Δ’ Σταυροφορίας το 1204, η Ίος περιήλθε στην εξουσία του Μάρκου Σανούδου, ο οποίος την συμπεριέλαβε στο Δουκάτο του Αιγαίου που ίδρυσε με έδρα τη Νάξο.

Το   1292   ο   ηγεμόνας  της Ίου  Δομένικος Σκιάβι θέλησε να αυτονομηθεί και το έκανε. Ομως, οι διάδοχοι του εκχώρησαν το νησί στον Δούκα της Νάξου. Το 1537 ήταν η χρονιά που επέδραμε ο Αλγερινός πειρατής Χαϊρεντίν Μπαρμπαρόσα. Ο  τελευταίος αυθέντης του νησιού, ο Πιζάνι, έφυγε κυνηγημένος. Η Ίος έγινε ορμητήριο των πειρατών και το λιμάνι της ορμητήριο τους. Το 1558 δεκατέσσερα οθωμανικά πλοία κατέλαβαν το νησί, το λεηλάτησαν και αιχμαλώτισαν όσους κατοίκους είχαν απομείνει από τις διώξεις των πειρατών. Όμως, το 1579 κατοικήθηκε εκ νέου με φιρμάνι του καπουδάν πασά Ουλούζ Αλή και με τη φροντίδα ενός ιερέα, του Ποθητού. Διακόσιοι ήταν όλοι κι όλοι οι νέοι οικιστές.

Πάντως, οι πειρατές δεν άφησαν ήσυχη την Ίο. Συνέχισαν τις επιδρομές και εξακολούθησαν να χρησιμοποιούν το λιμάνι της. Ετσι, ονομάστηκε «Μικρή Μάλτα». Καθώς το νησί δεν διαθέτει πεδιάδες για να αναπτυχθεί η γεωργία, οι κάτοικοι του ήταν υποχρεωμένοι να μεταναστεύουν. Μαζί με τους Σαντορινιούς έβρισκαν συχνά καταφύγιο στις μικρασιατικές ακτές, όπου κατά κύριο λόγο ασκούσαν το επάγγελμα του βαρελοποιού.

Ιδιαίτερα σημαντική ήταν η συμμετοχή της Ίου στην Επανάσταση του 1821. Τα καράβια της μετείχαν στον κατά θάλασσα αγώνα, αλλά δεν ήταν λίγοι οι κάτοικοι της που πή­ραν μέρος στις στρατιωτικές επιχειρήσεις στον Μοριά.

Ο λόγιος Σπυρίδων Βαλέτας υπήρξε μέλος της Φιλικής Εταιρείας. Το 1827, κατά τη διάρκεια της Επανάστασης, ιδρύθηκε σχολείο, όπου φοίτησαν 100 ελληνόπουλα. Δάσκαλος ήταν ο Σίφνιος Νικόλαος Σπεράντζας.

Η ΙΟΣ ΣΤΗ ΜΥΘΟΛΟΓΙΑ

Σύμφωνα με την ελληνική μυθολογία η δημιουργία των Κυκλάδων αποδίδεται στον θεό Ποσειδώνα. Λέγεται ότι ο θεός της θάλασσας μεταμόρφωσε σε νησίδες τις νύμφες Κυκλάδες, όταν αυτές προκάλεσαν την οργή του.

Υπάρχουν όμως και άλλες παραδόσεις για την ονομασία τους από τη λέξη κύκλος, είτε επειδή εκτείνονται γύρω από τη Δήλο σε νοητό κύκλο είτε επειδή οι άνεμοι, που φυσούν ορμητικοί, ανάγκαζαν τα πλοία να περιστρέφονται.

Σε μυθικές μορφές αποδίδεται και η ίδρυση του κάθε νησιού ξεχωριστά, ενώ πλήθος από παραδόσεις αντικατοπτρίζουν την πολυκύμαντη ιστορία τους. Γιατί οι Κυκλάδες λόγω της γεωγραφικής τους θέσης, ανάμεσα στην ηπειρωτική Ελλάδα, την Ασία και την Αφρική, υπήρξαν σε όλη την διάρκεια της ιστορίας τους η γέφυρα για την ανάπτυξη των δρόμων του εμπορίου και την εξάπλωση του πολιτισμού.

7. Ενοικιαζόμενα αυτοκίνητα – μηχανάκια στην Ιο

Για να ενοικιάσετε όχημα στο νησί της Ιου, Μπορείτε να επικοινωνησετε απευθείας με τα παρακάτω γραφεια ενοικιαζομενων αυτοκινητων στην Ιο .

ΠΡΟΣΟΧΗ

Οταν ενοικιαζετε οχημα σε οποιοδηποτε νησι, πρωτου υπογραψετε το συμβόλαιο, διαβαστε προσεχτικα τα μικρα γραμματα τα οποια βρισκονται στη πισω πλευρα του συμβολαιου.  Ελεξτε προσεχτικα την κατασταση του οχηματος πριν το παρετε, αν υπαρχουν προηγουμενες ζημιες οπως γρατζουνιες, εσωτερικες ζημιες κ.τ.λ πειτε τα στον υπαλληλο ωστε να εχει υποψην του για να μη πληρωσετε εσεις τις ξενες ζημιες. Ο ελαχιστος χρονος ενοικιασης οχηματος ειναι 24 ωρες και στη τιμη συμπεριλαμβανεται και το Φ.Π.Α

Δεν δινουμε οχηματα χωρις το απαραίτητο διπλωμα οδηγησης.

Προσπαθήσαμε να σας μαζέψουμε όσες πιο πολλές πληροφορίες για το νησί και θα προσπαθήσουμε εμείς οι ίδιες να κάνουμε τη διαμονή σας στο νησί μας αξέχαστη.  Αν χρειαστειτε κάτι το οποίο δεν υπαρχει ή δεν το βρίσκετε, σας παρακαλώ επικοινωνήστε με το [email protected] ή στα τηλέφωνα +30 6934620501 / +30 22840 24879 και θα χαρούμε να σας ακουσουμε.

COMPANY NAME	TYPE OF BUSINESS	LOCATION	TELEPHONE NUMBER
Acteon	Rent a car / motorbike	IOS	+30 22860 91003
Rent a car	Rent a car / motorbike	IOS	+30 6972 813236

8. Χρήσιμες πληροφορίες για την Ιο

Bόρεια της Θήρας (δυτικά της Αμοργού και νότια της Παροναξίας, 111 μίλια από τον Πειραιά), η Ίος ή Νιο έχει έδαφος ορεινό (Πύργος, 713 μ.), παράγει λάδι, δημητριακά, κρασί και κτηνοτροφικά και αναπτύσσει αξιόλογη τουριστική κίνηση. Συνδέεται ακτοπλοϊκά με τον Πειραιά και τα νησιά Ανάφη, Θήρα, Θηρασία,Νάξο, Πάρο, Σίφνο, Σύρο, Φολέγανδρο και, το καλοκαίρι, με τη Ραφήνα, τη Θεσσαλονίκη και τα νησιά Άνδρο, Μύκονο και Τήνο.

Σήμερα το νησί έχει τόσους φίλους, τόσους ανθρώπους που το αγαπούν, περισσότερο ίσως κι από τους ιδιούς τους κατοίκους του, που ο νεολογισμός ιοση αρχίζει να αποκτα νοημα. Όσοι ξεπέρασαν τον αρχικό δισταγμό τους και πάτησαν τη γή του, παγιδεύτηκαν στο νησί του Ομήρου και του ονείρου.

Φτάνοντας ο ταξιδιώτης με το πλοίο στην Ίο, αντικρίζει μία από τις ωραιότερες εικόνες που μπορεί να προσφέρει το νησί: την Αγία Ειρήνη, ένα εκπληκτικό κυκλαδίτικο εκκλησάκι, χτισμένο στο βράχο, ακριβώς πάνω από την καταγάλανη θάλασσα. Το φυσικό λιμάνι του νησιού, ήσυχο και φιλόξενο, γεμίζει από κότερα και κρουαζιερόπλοια, όταν ο Αίολος αγριεύει μεσοπέλαγα και το ταξίδι παύει να είναι ευχάριστο.
Βέβαια, η Ίος φημίζεται κυρίως για την έντονη νυχτερινή ζωή της. Κι εδώ θα πρέπει να λυθεί ακόμα μια παρεξήγηση, που στο παρελθόν είχε οδηγήσει το νησί στο περιθώριο των προτιμήσεων όσων δεν ήθελαν να ξεφαντώσουν μέχρι τελικής πτώσεως. Στην Ίο θα διασκεδάσει κανείς όπως ακριβώς διασκεδάζει και στα άλλα νησιά. Εδώ όμως τα γαζιά είναι συγκεντρωμένα σε μια πολύ μικρή περιοχή, ανάμεσα σε δύο δρόμους του χωρίου, ο κοσμος πηγαινοέρχεται, συνωστιζεται, πίνει, χορεύει, φωναζει υπό τους ήχους αρκετών ντεσιμπελ. Όλα αυτά, σε τόσο περιορισμένο χώρο δημιουργούν σίγουρα μια εικόνα υπερβολής. Υπάρχουν όμως και οι ήσυχες παραλίες και αρκετά μέρη στην Ίο για εκείνους που ψάχνουν την ηρεμία.

ΧΡΗΣΙΜΑ ΤΗΛΕΦΩΝΑ ΣΤΗΝ ΙΟ

Δήμος Ιου	+30 22860 91505 / +30 22860 91028
Επαρχείο Ιου (Σαντορίνης)	+30 22860 22996
Αστυνομικο τμημα Ιος	+30 22860 91222
ΚΕΠ Ιος	+30 22863 60400
Τουριστικες πληροφοριες Ιος	+30 22860 91221
Λιμεναρχείο Ιου	+30 22860 91264
Βενζιναδικο στην Ιο	+30 22860 92122 / +30 22860 91959
ΟΤΕ Ιου	+30 22860 91339
ΔΕΗ Ιου	+30 22860 91370 / +30 22860 91208
ΕΛΤΑ	+30 22860 91235
Φαρμακεία	+30 22860 91562
Κέντρο Υγείας Ιου	+30 22860 91227
Οδοντιατρο στην Ιο	+30 22860 92096
Εθνική Τράπεζα στην Ιο	+30 22860 91354 / +30 22860 91565
Εμπορική Τράπεζα	+30 22860 91296
Σταθμός Ταξί Ιου	+30 22860 91606

Για να ενοικιάσετε όχημα στο νησί της Ιου, Μπορείτε να επικοινωνησετε απευθείας με τα παρακάτω γραφεια ενοικιαζομενων αυτοκινητων στην Ιο .

ΟΝΟΜΑ	ΤΥΠΟΣ ΓΡΑΦΕΙΟΥ	ΤΟΠΟΘΕΣΙΑ	ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑ
Ios rent a car	Rent a car / motorbike	Ios	+30 22860 92300 / +306937316088
Jacob’s rent a car	Rent a car / motorbike	Ios	+30 22860 91047
AKTEON	Rent a car / motorbike	Ios	+30 22860 91003

ΠΩΣ ΝΑ ΦΤΑΣΕΤΕ ΣΤΗΝ ΙΟ

Ταξιδιωτικές πληροφορίες με Πλοία – Πλοία και Ferries για Ίο – Κυκλάδες.

Η Ίος και γενικά οι Κυκλάδες εξυπηρετούνται με πλοία από τα λιμάνια του Πειραιά και της Ραφήνας. Στην Ίο ταξιδεύει κανείς με πλοίο και από τα γύρο νησιά των Κυκλάδων, την Πάρο, την Σαντορίνη, την Κίμωλο, την Νάξο, την Ανάφη, την Αμοργό κτλ.

Στην Ίο ταξιδεύουν ακόμα πλοία από την Κρήτη, την Ρόδο και βασικά από όλα τα Δωδεκάνησα και τα νησιά του Ανατολικού Αιγαίου με ενδιαμέσους σταθμούς.

Το ταξίδι σας στην Ίο μπορεί να γίνει με συμβατικό πλοίο φερρυ μποατ, με High speed ferries ή με flying dolphin, ανάλογα την ημέρα και την εταιρεία που θα ταξιδέψετε.

Το ταξίδι σας για την Ίο, αν γίνει με Normal ferry χρειάζεται περίπου 5-7 ώρες ενώ αν γίνει με High speed ferries 3.5-4 ώρες. Αυτό βέβαια εξαρτάται και σε πόσα νησιά ενδιάμεσα το πλοίο σας θα προσεγγίσει.

Τα δρομολόγια πλοίων Πειραιάς – Ίος είναι καθημερινά όλο το χρόνο και το Kαλοκαίρι
διπλασιάζονται ή πολλαπλασιάζονται ανάλογα με την περίοδο.

Προσοχή !
Οι παραπάνω πληροφορίες μπορεί να αλλάξουν από μήνα σε μήνα. Για να είστε σίγουροι για σωστά δρομολόγια,
αναχωρήσεις και αφίξεις πλοίων και high speed ferries, ενημερωθείτε από το ON LINE σύστημα κρατήσεων θέσεων και εισιτηρίων. Κάντε κλικ εδώ.

 

Προσπαθήσαμε να σας μαζέψουμε όσες πιο πολλές πληροφορίες για το νησί και θα προσπαθήσουμε εμείς οι ίδιες να κάνουμε τη διαμονή σας στο νησί μας αξέχαστη.  

Αν χρειαστειτε κάτι το οποίο δεν υπαρχει ή δεν το βρίσκετε, σας παρακαλώ επικοινωνήστε με το [email protected] ή στα τηλέφωνα +30 6934620501 / +30 22840 24879 και θα χαρούμε να σας ακουσουμε.