Φολεγανδρος

1. Διακοπές στη Φολέγανδρο

Στο μικρό νησί της Φολέγανδρου, θα απολαύσετε την αυθεντική και γνήσια Κυκλαδίτικη αρχιτεκτονικη σε συνδυασμο με το καταπληκτικό και επιβλητικό τοπίο. Η Φολέγανδρος θυμίζει λίγο το νησί της Σαντορίνης γιατί υπάρχει και στη Φολέγανδρο, ο κάθετος γκρεμός πάνω από την θάλασσα, όπως υπάρχει και η Χώρα, πού είναι κυριολεκτικά χτισμένη στο χείλος του γκρεμού. Μια Χώρα όμως απείραχτη από τον σεισμό και από το πέρασμα του χρόνου, που τριγυρνάς μέσα στα σοκάκια της και θαρρείς πως έχεις γυρίσει πίσω στον Μεσαίωνα. Η Φολέγανδρος δεν έχει μόνο την Χώρα αλλά και τον Καραβοστάση, το λιμανάκι με τα κρυσταλλινα νερά κι ακόμα τη μικρή αλλά χαριτωμένη αμμουδιά της Αγκάλης όπως και άλλες απόμερες παραλίες και θαλάσσιες σπηλιές, που σας επιτρέπουν να τις εξερευνήσετε είτε πεζοπορώντας είτε με βάρκα.

Η Φολέγανδρος είναι ένα μικρό νησί, μόλις 32 τ. χλμ με 600 κατοίκους, το νησί βρίσκεται ενδιάμεσα στη Μήλο και στη Σίκινο. Είναι ένα ορεινό νησί, βραχωδές, το ψηλότερο βουνό στη Φολέγανδρο είναι ο Άγιος Ελευθέριος (455μ) που βρίσκεται στο νότιο τμήμα της Φολεγανδρού εβώ στο βόρειο μέρος του νησιού ένα άλλο βουνό, το Μεροβίγλι μόλις 312μ. Λόγω του πετρώδους εδάφους, ο ιστορικός Άρατος, το ονομάζει το νησί Σιδηρά.

Η Φολέγανδρος έχει τρία μικρά χωριά, το Καραβοστάσι (το λιμάνι), την Χώρα, την Άνω Μεριά και το Αγάλη, τα οποία συνδέονται με πλακόστρωτους δρόμους. Αυτό που αμέσως θα πίασει το μάτι σας είναι η ατελείωτη σειρά από ξερόλιθους τοίχους τα οποία έχουν χτιστεί με τους αιώνες από τους κατοίκους για να δημιουργήσουν αυλές στους λόφους για να καλλιεργήσουν την γή. Η Χώρα της Φολεγάνδρου είναι κλειστή για οχήματα, έχει ένα υπέροχο κέντρο, φτιαγμένη από τρείς πλατείες στη σειρά με ψηλά δέντρα τα οποια προσφέρουν δροσιά κατώ από τα οποία μπορείτε να απολάυσετε ένα ποτό ή ένα αναψυκτικό και να ξεκουραστείτε στην όμορφη ρομαντική ατμόσφαιρα του νησιού. Στο απαλό αεράκι που διέρχεται από τα μικρά δρομάκια μπορείτε να αισθανθείτε το άρωμα των λεμονόδεντρων ή του τοπικού (εξαιρετικού) ψωμιού. Μπουκαμβίλιες και ιβίσκος χρωματίζουν τα μικρά ξύλινα μπαλκόνια γύρω από το Κάστρο (του ΧΙΙΙ αιώνα). Η εκκλησία της Παναγίας στη Φολέγανδρό, πάνω στον λόφο, προσφέρει ένα όμορφο περίπατο και μια υπέροχη θέα της Χώρας και της δυτικής ακτής του νησιού.  Η περιοχή του κάστρου αποτελείται από ένα μικρό κάστρο χτισμένο από τους ενετούς το 1210 βρίσκεται μέσα στο χωριό της Χώρας, θα σας γυρίσει πίσω στον μεσαίωνα. Το χωριό της Άνω Μεριάς βρίσκεται ανάμεσα σε καλλιεργημένα χωράφια και “ξερολιθιά«  τοιχία, προσφέρει ένα τυπικό «καφενείο» και αρκετές μικρές ταβέρνες, έχει και ένα λαικό μουσείο το οποίο ανοίγει από τις 10.00 εως τις 18.00 Το λιμάνι της Φολεγανδρου, το Καραβοστάσι επίσης προσφέρει κάποια μαγαζιά και ταβέρνες και κάποια μεγάλα, πολυτελής ξενοδοχεία.

2. Δραστηριότητες στη Φολέγανδρο

Παραλίες: Οι παραλίες της Φολεγάνδρου διακρίνονται σε δύο κατηγορίες: Τις νότιες που είναι πάντα προστατευμένες από τον αέρα και τα νερά είναι ήρεμα και τις βόρειες που είναι περισσότερο εκτεθειμένες στις καιρικές συνθήκες αλλά αξίζει να τις επισκεφτεί κανείς. Η Αγκάλη, ο Άγιος Νικόλαος, ο Άγιος Γεώργιος, το Κάτεργο, το Λιβαδάκι, το Αμπέλι και το Λατινάκι είναι από τις πιο γνωστές παραλίες .

Μονοπάτια στη Φολέγανδρο: Στο νησί υπάρχουν διάσπαρτα μονοπάτια που παλιότερα αποτελούσαν το οδικό δίκτυο κατά μήκος του οποίου οι ντόπιοι μετέφεραν τα προϊόντα τους.

Ο πιο ευχάριστος τρόπος για να ανακαλύψει κανείς το τοπίο της Φολεγάνδρου είναι περπατώντας. Το δίκτυο των μονοπατιών είναι καλά διατηρημένο και ο περιηγητής μπορεί με αυτόν τον τρόπο να εξερευνήσει την πανίδα και την χλωρίδα του νησιού .

ΔΙΑΔΡΟΜΕΣ ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΟΥ ΕΝΔΙΑΦΕΡΟΝΤΟΣ

Παρά την περιορισμένη έκταση του νησιού, το καλοδιατηρημένο δίκτυο των παλαιών λιθόστρωτων δρόμων και μονοπατιών του προσελκύει τον οδοιπόρο περιηγητή, ώστε να διαπιστώσει τον πλούτο της ιστορικής φυσιογνωμίας της Φολεγάνδρου.

Το επιλεγμένο δίκτυο μονοπατιών, συνολικού μήκους 20 χιλιομέτρων, διατρέχει μεγάλο μέρος της φολεγανδρίτικης υπαίθρου και συγκροτεί τις Διαδρομές Πολιτιστικού Ενδιαφέροντος, οι οποίες διασχίζουν σημεία ή καταλήγουν σε προορισμούς ξεχωριστής ιστορικής-πολιτιστικής ή περιβαλλοντικής σημασίας.

Οι Διαδρομές αυτές είναι οι εξής:

α. Χώρα – Σταυρός – Χριστός – Φηρά – Αγκάλη.

Η πορεία ξεκινά από το Κάστρο της Χώρας, μέσα από τα στενά σοκάκια, και περνώντας κάτω από την Παντάνασσα και το ξωκκλήσι του Αγίου Σάββα, μπαίνει για λίγο στον επαρχιακό δρόμο. Φτάνοντας στον ιστορικό ναϊσκο του Σταυρού, η διαδρομή επανέρχεται στο μονοπάτι, με κατεύθυνση νοτιοδυτική. Το τμήμα της μέχρι το Χριστό είναι στο μεγαλύτερό του μέρος λιθόστρωτο. Μετά το Χριστό και με ανοιχτό ορίζοντα προς τη θάλασσα, το μονοπάτι στενεύει και γίνεται δύσβατο, κατηφορίζοντας προς τη γραφική ακτή των Φηρών. Από εκεί ακολουθώντας παράκτια διαδρομή σε βραχώδες απόκρημνο τοπίο, καταλήγει στο γραφικό, αλλά πολυσύχναστο λιμανάκι της Αγκάλης.

Η διαδρομή λειτουργεί αμφίδρομα: Αγκάλη – Φηρά – Χριστός – Σταυρός – Χώρα.

Διάρκεια διαδρομής: 45΄.

β. Άνω Μεριά – Άγ. Ιωάννης ο Ελεήμονας – Μάρμαρο – Άγιος Νικόλαος – Αγκάλη.

Αφετηρία της διαδρομής αυτής είναι ο Άγιος Ιωάννης ο Ελεήμονας στο ανατολικό άκρο του οικισμού της Άνω Μεριάς. Από τον επαρχιακό δρόμο, η πορεία ακολουθεί λιθόστρωτο μονοπάτι που οδηγεί στο Λαογραφικό Μουσείο και στη συνέχεια στο ξωκκλήσι του Αγίου Ιωάννη του Θεολόγου. Το λιθόστρωτο συνεχίζει κατηφορικά και διασχίζει τον εγκαταλελειμένο οικισμό Μάρμαρο, ο οποίος διατηρεί ανέπαφα τα χαρακτηριστικά της πανωμερίτικης αρχιτεκτονικής. Πλησιάζοντας την ακτή, η διαδρομή περνά πάνω από τον γραφικό όρμο του Άη Νικόλα – που διατηρεί πάντα τη μαγεία του – και κατόπιν κατηφορίζει στη μικρή ακρογιαλιά του Γαλύφου. Ακολουθώντας στο εξής παράκτια πορεία, το μονοπάτι καταλήγει στο εκκλησάκι της Αγίας Μαρίνας, έξω από την Αγκάλη.

Η διαδρομή λειτουργεί αμφίδρομα: Αγκάλη – Άγιος Νικόλαος – Μάρμαρο – Άγιος Ιωάννης Ελεήμονας – Άνω Μεριά.

Διάρκεια διαδρομής: 1 ώρα.

γ. Άνω Μεριά – Άγιος Ανδρέας – Άγιος Γεώργιος – Λυγαριά – Ζωοδόχος Πηγή.

Αφετηρία της διαδρομής είναι η εκκλησία του Αγίου Ανδρέα, στη δυτική πλευρά του διάσπαρτου οικισμού της Άνω Μεριάς. Το μονοπάτι είναι στο μεγαλύτερό του μέρος λιθόστρωτο. Ο οδοιπόρος συναντά το ξωκκλήσι του Αγίου Σώστη, διασχίζοντας περιοχή όπου κυριαρχεί το χαρακτηριστικό πανωμερίτικο αγροτικό τοπίο, με πανοραμική θέα. Πλησιάζοντας, συναντά τοποθεσία με δενδρώδη βλάστηση, που προσφέρει σκιά, και φτάνει στον όρμο του Αγίου Γεωργίου (όπου υπάρχει και οδική πρόσβαση κατ’ ευθείαν από την Άνω Μεριά). Το μονοπάτι Άνω Μεριά – Άγιος Γεώργιος εξυπηρετεί και σήμερα τους γεωργοκτηνοτρόφους της περιοχής. Από τον όρμο Αγ. Γεωργίου ώς το ακρωτήρι του Κάστελλου, το μονοπάτι μετατρέπεται σε αγροτικό δρόμο. Στον Κάστελλο διακρίνονται κατάλοιπα οικισμού της πρωτοκυκλαδικής περιόδου. Από εκεί η διαδρομή στρέφεται νοτιοδυτικά και συναντά τη γραφική μικρή ακρογιαλιά της Λυγαριάς. Στο τελευταίο τμήμα της, η πορεία κινείται ανηφορικά προς το ύψωμα της Καρκάνας, μέσα από στενό χωματόδρομο, όπου βρίσκεται το εκκλησάκι της Ζωοδόχου Πηγής (Χρυσοπηγής). Από εδώ, όπου το οπτικό πεδίο δυτικά προς το πέλαγος και το ακρωτήρι Κυπαρίσσι είναι ευρύτατο, ο περιηγητικός αυτός κύκλος μπορεί να “κλείσει” για τον οδοιπόρο, επιστρέφοντας μέσα από το Μεροβίγλι στο χωριό της Άνω Μεριάς.

Διάρκεια διαδρομής Άνω Μεριά – Ζωοδόχος Πηγή: 1 ώρα 15΄.

δ. Άνω Μεριά (Ταξιάρχης) – Άγιος Παντελεήμονας – Αμπέλι.

Από τον Ταξιάρχη της Άνω Μεριάς, αρχικά η πορεία κινείται δυτικά, πάνω στον επαρχιακό δρόμο. Αφού περάσει διασταύρωση με μονοπάτι που οδηγεί νοτιοδυτικά στο Λειβαδάκι, κατευθύνεται δυτικά προς τον Άγιο Παντελεήμονα, χτισμένο σε θέση σπάνιας ομορφιάς, με πορεία πάνω σε λιθόστρωτο μονοπάτι. Μετά τον Άγιο Παντελεήμονα, το μονοπάτι διχάζεται σε δύο κλάδους, οι οποίοι οδηγούν στον όρμο Αμπέλι. Ο νότιος κλάδος, ομαλός στο αρχικό του τμήμα, κατηφορίζει στη συνέχεια απότομα προς τη γραφική παραλία. Αντίθετα, ο βόρειος κλάδος κινείται αρχικά κατηφορικά, αλλά κατόπιν διασχίζει ωραία ρεματιά με βλάστηση ασυνήθιστη για τα δεδομένα του νησιού και με παραδοσιακές καλλιέργειες (σκάλες).

Διάρκεια διαδρομής: 30΄.

ε. Άνω Μεριά (Ταξιάρχης) – Λειβαδάκι – Φάρος Ασπρόπουντας – Άνω Μεριά (Μύλοι).

Πρόκειται για τη μεγαλύτερη διαδρομή, η οποία ξεκινά από τον Ταξιάρχη και αφού διανύσει κυκλική πορεία, καταλήγει στους Μύλους της Άνω Μεριάς. Στο αρχικό της τμήμα η πορεία ταυτίζεται με την προηγούμενη, μέχρις ότου συναντήσει τη διακλάδωση προς Λειβαδάκι, την οποία ακολουθεί. Το μονοπάτι είναι άθικτο και καλά οριθετημένο, κατά τόπους λιθόστρωτο. Φτάνοντας στο λόφο με το ξωκκλήσι των Αγίων Αναργύρων, η θέα είναι εξαιρετική. Από εκεί η πορεία γίνεται κατηφορική, διασχίζοντας την περιοχή Σκιαθίτης, με κατεύθυνση το Λειβαδάκι, κλειστό ορμίσκο με βοτσαλωτή ακρογιαλιά. Στη συνέχεια, ο οδοιπόρος ανηφορίζει και συναντά μικρή διακλάδωση που οδηγεί στον ιδιαίτερα γραφικό Φάρο της Ασπρόπουντας. Η κύρια πορεία συνεχίζει σε μονοπάτι, στους πρόποδες του λόφου Τράχηλος και, παίρνοντας βόρεια κατεύθυνση, μετατρέπεται σε χωματόδρομο. Στο τελευταίο της τμήμα, η διαδρομή αφού διασχίσει την περιοχή Πεταλάκια και περάσει πάνω από τη ρεματιά του Τζάνη, τερματίζει στην εκκλησία του Σταυρού, δίπλα ακριβώς στους Μύλους της Άνω Μεριάς.

Η διαδρομή αυτή – κλασικά κυκλική – λειτουργεί αμφίδρομα: Άνω Μεριά (Μύλοι) – Φάρος Ασπρόπουντας – Λειβαδάκι – Άνω Μεριά (Ταξιάρχης).

Διάρκεια διαδρομής: 2 και 10΄.

Μερικά οδηγούν σε παραλίες οπότε ο περιπατητικός τουρισμός συνδυάζεται με το κολύμπι.

Φαγητό Και Νυχτερινή Ζωή στη Φολέγανδρο

Η Φολέγανδρος έχει σημαντική γαστρονομική παράδοση και κάποια φαγητά της είναι αρκετά διάσημα όπως η ματσάτα , τοπικό ζυμαρικό που παραδοσιακά συνοδεύεται από κόκορα.

Στο νησί υπάρχουν εστιατόρια με ευρωπαϊκές και τοπικές γεύσεις για κάθε γούστο. Καθώς ο ήλιος πέφτει, οι πλατείες τις χώρας γεμίζουν με κόσμο και μια γιορτινή ατμόσφαιρα επικρατεί. Τα μπαρ μένουν ανοιχτά μέχρι τις 3.00.

3. Οι παραλίες στη Φολέγανδρο

Διάφανα νερά, βυθοί με τη χαρακτηριστική πράσινη πέτρα της Φολεγάνδρου, ερημικές αμμουδιές κάτω από τη σκιά των αρμυρικιών, ταβέρνες με φρέσκο ψάρι πάνω στην άμμο.

Στις παραλίες φτάνει κανείς με τουριστικά καραβάκια, αυτοκίνητο ή λεωφορείο. Για τις πιο απομονωμένες αμμουδιές προτιμήστε το περπάτημα. Η Φολέγανδρος είναι ιδανικός τόπος για πεζοπορία: τα μονοπάτια ανάμεσα στις ξερολιθιές περνούν από παλιούς μύλους, εγκαταλελειμμένες θεμωνιές, ερημικά ξωκλήσια και διασχίζουν όλο το νησί.

Οι καλύτερες παραλίες της Φολεγανδρου είναι το Κάτεργο (ψιλό βότσαλο και γαλάζια νερά, προσεγγίζεται με βαρκάκι ή από το μονοπάτι), η Αγκάλη (οικογενειακή παραλία με εύκολη προσβάσιμη αμμουδιά με ταβέρνες ), ο Άγιος Νικόλαος (ψιλό βότσαλο και ταβέρνα, με μονοπάτι ή βάρκα από την Αγκάλη), το Λειβαδάκι (λεία βράχια και βοτσαλάκι, φτάνετε εδώ με βάρκα από την Αγκάλη). Αυτοί που αγαπάνε το περπατήμα, καλό θα ήταν να ψάξουν τις εναλλακτικές παραλίες Βορινά και Σεριφιώτικα. Στο τέλος της παραλίας του Άγιο Γεώργιο και στο Αμπέλι, υπάρχει ένας χωματόδρομος.

Κάποιες από τις καλύτερες παραλίες της Φολεγανδρο είναι:

Καραβοστάσης: Η παραλία του λιμανιού, του Καραβοστάση, βρίσκεται μπροστά από τα σπίτια του ομωνύμου οικισμού. Αποτελεί μια οικογενειακή παραλία με αρκετή σκίαση που σας χαρίζουν τα αρμυρίκια σε όλο το μήκος της. Στον χώρο θα βρείτε μπαρ, ταβέρνες και ξενοδοχεία κοντά στη θάλασσα. Κοντινή παραλία είναι η Βάρδια, η οποία είναι επίσης δίπλα στο λιμάνι της Φολεγανδρου, με εύκολη πρόσβαση κατεβαίνοντας κάποια λιθόκτιστα σκαλοπάτια.

Λατινάκι – Βιτσέντζου – Πουντάκι: Αυτές οι τρεις μικρές παραλίες που θα συναντήσετε ακολουθώντας τον παραλιακό δρόμο από το λιμάνι προς το Λιβάδι προσφέρουν απίθανη ηρεμία και σας δίνουν την ευκαιρία να χαλαρώσετε και να απολαύσετε τα καθαρά νερά τους.

Κάτεργο: Στην παραλία Κάτεργο, η πρόσβαση γίνεται κατά κύριο λόγο με καραβάκια από τον Καραβοστάση, οι κάτοικοι της περιοχής χρησιμοποιούν ένα εναλλακτικό μονοπάτι που ξεκινά από το Λιβάδι, το οποίο όμως απαιτεί προσοχή από αυτούς που δεν το έχουν δοκιμάσει ξανά.

Αγκάλη: Για την Αγκάλη υπάρχει οδική πρόσβαση με λεωφορείο ή με αυτοκίνητο αλλά και με καραβάκι από τον Καραβοστάση. Αποτελεί άλλη μια οικογενειακή παραλία. Υπάρχουν ταβέρνες και ενοικιαζόμενα δωμάτια. Κοντινές παραλίες: Πολύ κοντά στην παραλία της Αγκάλης είναι η μικρή παραλία Φηρά (μονοπάτι, 10′) και ο Γαλίφος, ακολουθώντας το μονοπάτι προς τον Άγιο Νικόλαο (10′). Στον Γαλίφο υπάρχουν λίγα ενοικιαζόμενα δωμάτια χωρίς ηλεκτρικό ρεύμα.

Άγιος Νικόλαος: Η πρόσβαση στην παραλία αυτή γίνεται είτε με τα καραβάκια από την Αγκάλη και τον Καραβοστάση είτε από τα μονοπάτια που ξεκινούν από την Αγκάλη (20′) είτε από την Άνω Μεριά (45′).

Λιβαδάκι: Η πρόσβαση γίνεται με τα καραβάκια από τον Καραβοστάση και την Αγκάλη. Επίσης, με τα πόδια από την Άνω Μεριά (45′). Αρκετά καθαρή και ήρεμη παραλία με λεία πετρώματα που μπορείτε να ξαπλώσετε και να απολαύσετε τον ήλιο.

Αμπέλι: Η πρόσβαση σε αυτήν την παραλία γίνεται με αυτοκίνητο ή με τα πόδια από την Άνω Μεριά αλλά και με καραβάκι. Και αυτή επίσης χαρακτηρίζεται από πετρώδες έδαφος και ήρεμο περιβάλλον.

Άγιος Γιωργιός: Ο Άγιος Γεώργιος βρίσκεται στο βορειότερο σχεδόν άκρο του νησιού. Είναι μια παραλία με ψιλό βότσαλο και άμμο ενώ διαθέτει και ένα μικρό λιμανάκι στο οποίο αράζουν ψαρόβαρκες. Υπάρχει δρόμος για ΙΧ μετά το τέλος του χωριού της Άνω Μεριάς, στο μεγαλύτερο μέρος του χωματόδρομος, που οδηγεί στην παραλία (20min), ενώ υπάρχει και ένα μονοπάτι που υποδεικνύεται με ταμπέλα λίγο πριν το τέλος του χωριού (45 min). Πηγαίνοντας κάποιος με ΙΧ μπορεί να σταματήσει για μπάνιο και στην μικρή παραλία της Λυγαριάς που βρίσκεται λίγο πριν τον Άγιο Γεώργιο.

Τα Φηρά: Τα Φηρά είναι μια μικρή παραλία αριστερά της Αγκάλης με βότσαλο, από την οποία ο ήλιος χάνεται αργά το απόγευμα. Η πρόσβαση στα Φηρά επιτυγχάνεται μόνο με τα πόδια είτε μέσω ενός μονοπατιού απο την Αγκάλη (10min), είτε μέσω ενός άλλου μονοπατιού που ξεκινά λίγο μετά τον οικισμό της Χώρας αυξάνοντας όμως την απόσταση σε περίπου 50 λεπτά περπάτημα.

Το Σερφιώτικο: Το Σερφιώτικο είναι μια παραλία που φτάνει κανείς μόνο μέσω ενός μονοπατιού που ξεκινά λίγο πριν το τέρμα της Άνω Μεριάς (45min).

4. Τα αξιοθέατα στη Φολέγανδρο

Το μοναστήρι της Παναγίας στη Φολέγανδρο: Βρίσκεται σχεδόν στην κορυφή ενός μεγάλου βράχου πάνω από την Χώρα. Χτίστηκε πάνω στα ερείπια ενός αρχαίου ναού ,τμήματα του οποίου έχουν προσαρτηθεί στους τοίχους του μοναστηριού. Σήμερα λειτουργείται ως εκκλησία ενώ παλαιότερα είχε την δομή γυναικείου μοναστηριού. Βρίσκεται σε μια θαυμάσια τοποθεσία και μέσα στο ναό φιλοξενείται η ασημένια εικόνα της βρεφοκρατούσας Παναγίας η οποία σύμφωνα με το μύθο εκλάπη από πειρατές και επέστρεψε στο νησί με θαυματουργό τρόπο. Η εικόνα αυτή κατά την διάρκεια του Πάσχα μπαίνει σε όλα τα σπίτια και τα καραβάκια του νησιού για να τα ευλογήσει.

Η Χώρα της Φολεγανδρου: Ο παραδοσιακός οικισμός της Χώρας είναι χτισμένος σε υψόμετρο περίπου 200 μέτρων από τη θάλασσα και απέχει 3,4 χιλιόμετρα από τον Καραβοστάση. Οι πλακόστρωτοι δρόμοι και τα σοκάκια, οι πολλές και συνεχόμενες πλατείες, που είναι μοναδικό οικιστικό χαρακτηριστικό σε όλες τις Κυκλάδες, τα φροντισμένα σπίτια με τις μικρές ασπρισμένες αυλές και το Κάστρο είναι τα κύρια χαρακτηριστικά της Χώρας. Ο περίπατος στα στενά της Χώρας γίνεται ελεύθερα, αφού δεν επιτρέπεται η διέλευση τροχοφόρων. Η στάθμευση γίνεται σε ευρύχωρα πάρκινγκ, έξω από τον οικισμό. Η θέα της βόρειας, απόκρημνης πλευράς του Κάστρου στην πλατεία της Πούντας, η μεσημεριανή ανάπαυλα στη σκιά της πλατείας των Ντουνάβηδων και η βραδινή ζωντάνια της πλατείας της Πιάτσας συνθέτουν την εικόνα που σχηματίζει ο επισκέπτης στην πρώτη επαφή του με τη Χώρα. Στη Χώρα της Φολεγάνδρου, θα βρείτε: Ξενοδοχεία, διαμερίσματα, δωμάτια, ταξιδιωτικά πρακτορεία, γραφεία ενοικίασης αυτοκινήτων και μοτοποδηλάτων, εστιατόρια, μπαρ, ζαχαροπλαστεία, καφενεία, παντοπωλεία, φούρνο, εμπορικά καταστήματα με ρουχισμό, είδη αλιείας και κυνηγίου, είδη δώρων, κομμωτήριο, βενζινάδικα, ιατρείο, φαρμακείο, ταχυδρομείο, αστυνομία. Δεν υπάρχει τράπεζα, υπάρχει όμως μηχανή ΑΤΜ που βρίσκεται κάτω από το γραφείο της Κοινότητας.

Το κάστρο στη Φολεγανδρό: Τα σπίτια της πρωτεύουσας του νησιού, της Χώρας έχουν χτιστεί γύρω από το μεσαιωνικό κάστρο της. Παλαιότερα, οι κάτοικοι του νησιού για να προστατευθούν από τις επιθέσεις πειρατών και άλλων εχθρών αναγκάσθηκαν να χτίσουν τα σπίτια τους ενωμένα το ένα με το άλλο στην άκρη του γκρεμού, πάνω από την θάλασσα, στην βόρεια πλευρά του νησιού. Η είσοδος σε αυτό τον οικισμό επιτυγχανόταν από 2 πύλες που βρισκόταν στην πίσω πλευρά. Μικρά μονόχωρα ασβεστωμένα σπιτάκια το ένα πάνω στο άλλο με μικρές αυλές και πεζούλια ,στενά πλακόστρωτα δρομάκια «κεντημένα» με ντάμες (=τα άσπρα περιγράμματα των πλακών), μικρά εκκλησάκια και η διάχυτη αύρα μιας μακρινής και επικίνδυνης, για τους τότε κατοίκους, εποχής είναι τα βασικά χαρακτηριστικά του δικού μας Κάστρου. Με γνώμονα την αρχιτεκτονική δομή του Κάστρου έχουν χτιστεί και τα σπίτια γύρω από αυτό.

Η άνω μεριά στη Φολεγανδρο: Ένα χωριό χωρίς πλατείες που αποτελείται από ένα κεντρικό δρόμο και διάσπαρτα σπίτια με μεγάλες αυλές δεξιά και αριστερά του. Η ορεινή Άνω Μεριά είναι η παραγωγική δύναμη του νησιού. Το κάθε σπίτι έχει γύρω του οικόσιτα ζώα, μποστάνια(=μικροί κήποι), αλώνια(=χώροι για την συλλογή των καρπών των σιτηρών) και άλλους χώρους που χρησιμοποιεί η κάθε οικογένεια ώστε να είναι αυτάρκης. Μπορείτε να επισκεφθείτε το χωριό με ΙΧ ή με τα πόδια και να δείτε το λαογραφικό μουσείο, παλιούς ανεμόμυλους, τα λεμονόσπιτα(=κυκλικό οικοδόμημα γύρω από τις λεμονιές για προστασία από τον αέρα), τις θεμωνιές (=πέτρινα κτίσματα και βοηθητικοί χώροι που συντελούν στην αυτάρκεια κάθε οικογένειας) και σίγουρα να δοκιμάσετε τα παραδοσιακά μακαρόνια μας με κοκκινιστό κρέας της επιλογής σας(ματσάτα) σε κάποια από τις ταβέρνες του χωριού.

Το λαογραφικό μουσείο στη Φολεγανδρό: Το μουσείο βρίσκεται ανάμεσα στα πρώτα σπίτια της Άνω Μεριάς. Πρόκειται για ένα παραδοσιακό συγκρότημα τεσσάρων κτισμάτων του 19ου και των αρχών του 20ου αιώνα με όλους τους βοηθητικούς χώρους που χρησιμοποιούσε μια ντόπια οικογένεια ώστε να είναι αυτόνομη και να έχει ότι χρειάζεται για την διατροφή και την ένδυση της. Ο επισκέπτης μπορεί να δει την παραδοσιακή ένδυση των Φολεγανδριτών ένα παραδοσιακό ξυλόφουρνο , το πατητήρι σταφυλιών όπου παρήγαγαν κρασί, τον κύλινδρο με τον οποίο πολτοποιούσαν τις ελιές και έφτιαχναν λάδι, την επίπλωση και την διακόσμηση του σπιτιού μιας παλιότερης εποχής . Με σπουδαιότερο την περιγραφή μιας καθημερινής ημέρας των κατοίκων του νησιού σε συσχετισμό με τα αντικείμενα τα οποία κοσμούν το μουσείο. Το Μουσείο ίδρυσε και διαχειρίζεται ο πολιτιστικός σύλλογος “Η Φολέγανδρος” και είναι ανοιχτό το καλοκαίρι, καθημερινά 5-8 μ.μ.

Το σπήλαιο της Χρυσοσπηλιάς στη Φολέγανδρο: Είναι ένα από τα πιο διάσημα ανεξερεύνητα σπήλαια στην Ελλάδα. Βρίσκεται στην βορειανατολική πλευρά του νησιού κοντά στην θάλασσα. Ο επισκέπτης μπορεί να την δει μόνο κάνοντας με τα καραβάκια μας τον γύρο του νησιού. Η πρόσβαση από την στεριά, ως τώρα, δεν είναι εφικτή, υπάρχει μόνον ένα επικίνδυνο μικρό μονοπάτι που γνωρίζουν κάποιοι ντόπιοι. Να σημειωθεί ότι εάν πνέουν δυνατοί βοριάδες ούτε το καραβάκι μπορεί να πλησιάσει στην περιοχή. Στα τοιχώματα του σπηλαίου έχουν βρεθεί χαραγμένα αρχαία ονόματα που χρονολογούνται στον 4ο π.Χ. αιώνα. Πρόκειται για νέους που επισκέφθηκαν το νησί στα πλαίσια ίσως κάποιας τελετής ενηλικίωσης. Στο σπήλαιο, επίσης, έχουν βρεθεί οστά και αντικείμενα που έχουν συνδεθεί με θρύλους που περιγράφουν το σπήλαιο ως κρησφύγετο των κατοίκων του νησιού σε περιπτώσεις πειρατικών επιθέσεων. Η Χρυσοσπηλιά έχει ερευνηθεί σε μήκος περίπου 300m ενώ στην συνέχεια υποδιαιρείται σε μικρούς θαλαμίσκους που σε μεγάλο ποσοστό δεν έχουν ερευνηθεί ,επομένως παραμένει άγνωστο και το πραγματικό μήκος του σπηλαίου. Στη Χρυσοσπηλιά οδηγούν σκαλοπάτια που χτίστηκαν στην αρχαιότητα και είναι γνωστά ως «Ελληνικά σκαλιά». Η πρόσβαση ωστόσο είναι δύσκολη και επικίνδυνη, ειδικά όταν φυσάει δυνατός βοριάς. Από τη θάλασσα το σπήλαιο είναι προσβάσιμο, η επίσκεψη όμως δεν επιτρέπεται εφόσον η αρχαιολογική έρευνα δεν έχει ολοκληρωθεί και δεν υπάρχει υποδομή πρόσβασης και επίσκεψης του σπηλαίου.

Ο φάρος της Ασπροπουντας: Βρίσκεται λίγο πριν την παραλία «Λιβαδάκι» πάνω από την θάλασσα και αποτελείται από τον φάρο και ένα μικρό οικοδόμημα μέσα στο οποίο έμενε παλαιότερα ο φαροφύλακας . Σήμερα ο φάρος λειτουργεί με ηλιακή ενέργεια και δεν κρίνεται αναγκαίο να υπάρχει κάποιος εκεί μόνιμα. Τον φάρο μπορείτε να τον δείτε περνώντας με το καραβάκι από κάτω του πηγαίνοντας στο Λιβαδάκι ή πηγαίνοντας από τον Αγ.Νικόλαο στο Λιβαδάκι με τα πόδια, αν και η απόσταση είναι αρκετά μεγάλη(τουλάχιστον 1,5h).

Οι εκκλησίες στη Φολεγανδρο: Το νησί διαθέτει πάνω από 80 ξωκλήσια διάσπαρτα χτισμένα σε όλα τα μέρη του νησιού. Τα περισσότερα έχουν χτιστεί από ιδιώτες προς τιμήν του αγίου ή της αγίας που τους βοήθησε σε κάποιο πρόβλημα τους. Κάθε οικογένεια έχει αναλάβει την φροντίδα κάποιας εκκλησίας και έτσι διατηρούνται όλο τον χρόνο καθαρές. Επίσης, διοργανώνονται και πολλά πανηγύρια στις γιορτές των αγίων με ποικιλία παραδοσιακών κερασμάτων και παρουσία ντόπιων οργανοπαικτών.

Το ηλιοβασίλεμα στη Φολεγανδρο: Το νησί μας έχει ένα πανέμορφο ηλιοβασίλεμα, το οποίο ο επισκέπτης μπορεί να θαυμάσει σε δύο μέρη. Είτε στην περιοχή του τερματικού σταθμού του λεωφορείου της Άνω Μεριάς, είτε στο τελείωμα του φιδογυριστού δρόμου του μοναστηριού της Παναγίας, λίγο πριν το προαύλιο του ναού.

5. Χωριά και οικισμοί στη Φολέγανδρο

Η Φολέγανδρος έχει τρία μικρά χωριά, Το Καραβοστάσι (το λιμάνι της Φολεγάνδρου) την Χώρα, την Άνω μεριά και την παραλία Αγκάλι, συνδέονται με πλακώστρωτα δρομάκια. Αυτό που θα πιάσει το μάτι σας αμέσως είναι η ατελείωτη σειρά των “ξερολιθων” τείχων που έχουν ανεγερθεί κατά τη διάρκεια των αιώνων από τους κατοίκους για τη δημιουργία βαθμίδων στην ηλιόλουστη πλαγιά του εδάφους ώστε να είναι σε θέση να καλλιεργήσουν σιτηρά.

Η Χώρα της Φολεγάνδρου, κλειστή για την κυκλοφορία αυτοκινήτων και μοτοσικλετών, έχει ένα μοναδικό «κέντρο» με τρείς μεγάλες πλατείες οι οποίες είναι στη σειρά. Προσφέρουν πολλά δέντρα, κατω από τα οποία, μπορείτε να καθίσετε και να απολαύσετε ένα ποτό ή φαγητό σε μια ήσυχη, ρομαντική ατμόσφαιρα. Στο απαλό αεράκι που διέρχεται μέσα από τα μικρά σοκάκια, μπορείτε να νιώσετε το άρωμα των δέντρων lime ή την μυρωδιά του τοπικού (εξαιρετικό) ψωμί. Υπάρχουν πολλές μπουκαμβίλιες και το χρώμα του ιβίσκου επάνω τα μικρά ξύλινα μπαλκόνια γύρω από το Κάστρο, θα σας κάνουν μαγική εντύπωση (του ΧΙΙΙ αιώνα).

Στη Φολέγανδρο, η εκκλησιά της Παναγίας η οποία βρίσκεται πάνω στον λόφο, προσφέρει ένα καλό περίπατο και μια πανοραμική θέα της Χώρας και της δυτικής πλευράς της Φολεγανδρού. Επίσης, η περιοχή του κάστρου, ένα μικρό κάστρο το οποίο χτίστηκε από τους Ενετούς το 1210, σαν ένα μικρό οικισμό μέσα στο χωριό, θα σας επιστρέψει πίσω στον μεσαίωνα. Το χωριό της Άνω Μεριάς είναι ανάμεσα σε καλλιεργημένα χωράφια και “ξερολιθιάς” τοίχους και έχει τυπικό «καφενείο» και ταβέρνες. Έχει επίσης ένα λαικό Μουσείο, ανοιχτό κάθε μέρα από τις 10 μέχρι τις 18.00.

6. Η ιστορία και η μυθολογία της Φολεγάνδρου

Οι πρώτοι κάτοικοι του νησιού φαίνεται να ήταν οι Κάρες. Βρέθηκαν και στην Φολέγανδρο ερείπια που ανήκουν σε πρωτοκυκλαδικό οικισμό. Τους Κάρες ακολούθησαν οι Κρήτες, τους οποίους μάλιστα η παράδοση τους θέλει ως πρώτους οικιστές με αρχηγό τον Φολέγανδρο, γιο του Μινώα, από τον οποίον πήρε το όνομα το νησί. Σε αντίθεση με την Σίκινο, στη Φολέγανδρο δεν εγκαταστήθηκαν οι Ίωνες αλλά οι Δωριείς. Αυτός ήταν ο λόγος που το νησί δεν συμμετείχε από την αρχή στην Αθηναίκη συμμαχία, αλλά αργότερα πήρε μέρος (γύρω στο 425 π .Χ). Το 338 π.Χ πέρασε από την εξουσία αρχικά των μακεδόνων βασιλέων και στη συνέχεια των διαδόχων του Μεγάλου Αλέξανδρου και συγκεκριμένα των Πτολεμαίων. Οι Ρωμαίοι, που έγιναν κύριοι του νησιού τον 1ο αιώνα π.Χ., το χρησιμοποίησαν συχνά σαν τόπο εξορίας, ενώ κατα τη μάρκα βυζαντινή περίοδο (4ος αιώνας μ.Χ. – 12ος αιώνας μ.Χ) η Φολέγανδρος περιέπεσε σε αφάνεια.

Το 1207 ο ενετός Μάρκος Σανούδος κατέλαβε τα περισσότερα νησιά των Κυκλάδων, μεταξύ των οποίων και τη Φολέγανδρο, ιδρύοντας έτσι το δουκάτο της Νάξου ή του Αρχιπελάγους.

Τη κυριαρχία των Σανούδων στις Κυκλάδες διέκοψε το 1269 η εμφάνιση του ιταλού ναυάρχου Λυκάριου, που πολεμούσε για λογαριασμό του βυζαντινού αυτοκράτορα Μιχαήλ Η’ Παλαιολόγου και κατέκτησε τα νησιά Ίο, Φολέγανδρο, Σικινό και Σίφνο μέχρι το 1307, οπότε καταλήφθηκαν από τον ισπανό Γιαννούλη Δακορόνια. Το 1467 τους Δακορόνια διαδέχτηκαν στην εξουσία οι Γοζαδίνοι, ευγενείς καταγόμενοι από την Βονωνία της Ιταλίας.

Η κατάληψη του νησιού από τους Τούρκους το 1617, σήμαινε το τέλος της κυριαρχίας των Φράγκων στις Κυκλάδες. Η Φολέγανδρος, κατά τη διάρκεια της Τουρκοκρατίας, όχι μόνο πλήρωνε, όπως και τα άλλα νησιά, το φόρο υποτέλειας, αλλά το 1715 υπέστη από τον Καπουδάν πασά Τζανούμ Χότζα τρομερή λεηλασία και εξαδραποδισμό. Την τουρκική κατοχή στη Φολέγανδρο και τα αλλά νησιά των Κυκλάδων διέκοψε προσωρινά το 1770 ο Ρωσοτουρκικός πόλεμος και η κατάληψη τους για τέσσερα χρόνια από τους Ρώσους.

Τελικά, η Φολέγανδρος απελευθερώθηκε με τον Αγώνα του 1821 και ενώθηκε με την υπόλοιπη Ελλάδα.

7. Ενοικιαζόμενα αυτοκίνητα – μηχανάκια στη Φολέγανδρο

Tomaso rents   –    Rent a car / motorbike   —  +30 2286041600

SPIROS   –    Rent a car / motorbike   —    +30 2286041316

8. Χρήσιμες πληροφορίες για την Φολέγανδρο

Στο νησί της Φολέγανδρου, θα απολαύσετε τη γνήσια Κυκλαδίτικη αρχιτεκτονικη σε συνδυασμο με το επιβλητικό τοπίο. Η Φολέγανδρος μας θυμίζει λίγο την Σαντορίνη γιατί και εδώ υπάρχει ο κάθετος γκρεμός πάνω από την θάλασσα, όπως υπάρχει και η Χώρα, πού είναι χτισμένη στο χείλος του γκρεμού. Μια Χώρα όμως απείραχτη από τον σεισμό και από το πέρασμα του χρόνου, που τριγυρνάς μέσα στα σοκάκια της και θαρρείς πως έχεις γυρίσει πίσω στον Μεσαίωνα. Η Φολέγανδρος δεν έχει μόνο την Χώρα αλλά και τον Καραβοστάση, το λιμανάκι με τα κρυσταλλινα νερά κι ακόμα τη μικρή αλλά χαριτωμένη αμμουδιά της Αγκάλης όπως και άλλες απόμερες παραλίες και θαλάσσιες σπηλιές, που σας επιτρέπουν να τις εξερευνήσετε είτε πεζοπορώντας είτε με βάρκα.

Η Φολέγανδρος είναι ένα μικρό νησί, μόλις 32 τ. χλμ με 600 κατοίκους, το νησί βρίσκεται ενδιάμεσα στη Μήλο και στη Σίκινο. Είναι ένα ορεινό νησί, βραχωδές, το ψηλότερο βουνό στη Φολέγανδρο είναι ο Άγιος Ελευθέριος (455μ) που βρίσκεται στο νότιο τμήμα της Φολεγανδρού εβώ στο βόρειο μέρος του νησιού ένα άλλο βουνό, το Μεροβίγλι μόλις 312μ. Λόγω του πετρώδους εδάφους, ο ιστορικός Άρατος, το ονομάζει το νησί Σιδηρά.

Χρησιμα τηλεφωνα στη Φολεγανδρο

Κοινότητα στη Φολέγανδρο:  +30 22860 41285

Δημαρχείο στη Φολέγανδρο:  +30 22860 41416

Αστυνομικό τμήμα στη Φολέγανδρο:  +30 22860 41249

Λιμεναρχείο στη Φολέγανδρο: +30 22860 41530

Κέντρο Υγείας στη Φολέγανδρο: +30 22860 51211

Ταχυδρομίο στη Φολέγανδρο: +30 22860 41299

Λεωφορεία στη Φολέγανδρο: +30 22860 41425 / +30 22860 41328

 

ΔΙΑΚΟΠΕΣ ΣΤΗ ΦΟΛΕΓΑΝΔΡΟ – ΚΑΡΑΒΙΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΦΟΛΕΓΑΝΔΡΟ

Ταξιδιωτικές πληροφορίες με Πλοία.

Πλοία και Ferries για Φολέγανδρο – Κυκλάδες.

Η Φολέγανδρος και γενικά οι Κυκλάδες εξυπηρετούνται με πλοία από τα λιμάνια του Πειραιά και της Ραφήνας. Στην Φολέγανδρο ταξιδεύει κανείς με πλοίο και από τα γύρο νησιά των Κυκλάδων, την Ίο, την Σαντορίνη, την Κίμωλο, την Νάξο, την Ανάφη, την Αμοργό κτλ.

Στην Φολέγανδρο ταξιδεύουν ακόμα πλοία από την Κρήτη, την Ρόδο και βασικά από όλα τα Δωδεκάνησα και τα νησιά του Ανατολικού Αιγαίου με ενδιαμέσους σταθμούς.

Το ταξίδι σας στην Φολέγανδρο μπορεί να γίνει με συμβατικό πλοίο φερρυ μποατ, με High speed ferries ή με flying dolphin, ανάλογα την ημέρα και την εταιρεία που θα ταξιδέψετε.

Το ταξίδι σας για την Φολέγανδρο, αν γίνει με Normal ferry χρειάζεται περίπου 9-11 ώρες ενώ αν γίνει με High speed ferries 3.50-5.30 ώρες. Αυτό βέβαια εξαρτάται και σε πόσα νησιά ενδιάμεσα το πλοίο σας θα προσεγγίσει.

Τα δρομολόγια πλοίων Πειραιάς – Φολέγανδρος είναι καθημερινά όλο το χρόνο και το Kαλοκαίρι διπλασιάζονται ή πολλαπλασιάζονται ανάλογα με την περίοδο.

Προσοχή !

Οι παραπάνω πληροφορίες μπορεί να αλλάξουν από μήνα σε μήνα. Για να είστε σίγουροι για σωστά δρομολόγια,

αναχωρήσεις και αφίξεις πλοίων και high speed ferries, ενημερωθείτε από το ON LINE σύστημα κρατήσεων θέσεων και εισιτηρίων. Κάντε κλικ εδώ.

Δραστηριότητες στη Φολέγανδρο

Παραλίες: Οι παραλίες της Φολεγάνδρου διακρίνονται σε δύο κατηγορίες: Τις νότιες που είναι πάντα προστατευμένες από τον αέρα και τα νερά είναι ήρεμα και τις βόρειες που είναι περισσότερο εκτεθειμένες στις καιρικές συνθήκες αλλά αξίζει να τις επισκεφτεί κανείς. Η Αγκάλη, ο Άγιος Νικόλαος, ο Άγιος Γεώργιος, το Κάτεργο, το Λιβαδάκι, το Αμπέλι και το Λατινάκι είναι από τις πιο γνωστές παραλίες .

Μονοπάτια στη Φολέγανδρο

Στο νησί υπάρχουν διάσπαρτα μονοπάτια που παλιότερα αποτελούσαν το οδικό δίκτυο κατά μήκος του οποίου οι ντόπιοι μετέφεραν τα προϊόντα τους.

Ο πιο ευχάριστος τρόπος για να ανακαλύψει κανείς το τοπίο της Φολεγάνδρου είναι περπατώντας. Το δίκτυο των μονοπατιών είναι καλά διατηρημένο και ο περιηγητής μπορεί με αυτόν τον τρόπο να εξερευνήσει την πανίδα και την χλωρίδα του νησιού .

ΔΙΑΔΡΟΜΕΣ ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΟΥ ΕΝΔΙΑΦΕΡΟΝΤΟΣ

Παρά την περιορισμένη έκταση του νησιού, το καλοδιατηρημένο δίκτυο των παλαιών λιθόστρωτων δρόμων και μονοπατιών του προσελκύει τον οδοιπόρο περιηγητή, ώστε να διαπιστώσει τον πλούτο της ιστορικής φυσιογνωμίας της Φολεγάνδρου.

Το επιλεγμένο δίκτυο μονοπατιών, συνολικού μήκους 20 χιλιομέτρων, διατρέχει μεγάλο μέρος της φολεγανδρίτικης υπαίθρου και συγκροτεί τις Διαδρομές Πολιτιστικού Ενδιαφέροντος, οι οποίες διασχίζουν σημεία ή καταλήγουν σε προορισμούς ξεχωριστής ιστορικής-πολιτιστικής ή περιβαλλοντικής σημασίας.

Οι Διαδρομές αυτές είναι οι εξής:

α. Χώρα – Σταυρός – Χριστός – Φηρά – Αγκάλη.

Η πορεία ξεκινά από το Κάστρο της Χώρας, μέσα από τα στενά σοκάκια, και περνώντας κάτω από την Παντάνασσα και το ξωκκλήσι του Αγίου Σάββα, μπαίνει για λίγο στον επαρχιακό δρόμο. Φτάνοντας στον ιστορικό ναϊσκο του Σταυρού, η διαδρομή επανέρχεται στο μονοπάτι, με κατεύθυνση νοτιοδυτική. Το τμήμα της μέχρι το Χριστό είναι στο μεγαλύτερό του μέρος λιθόστρωτο. Μετά το Χριστό και με ανοιχτό ορίζοντα προς τη θάλασσα, το μονοπάτι στενεύει και γίνεται δύσβατο, κατηφορίζοντας προς τη γραφική ακτή των Φηρών. Από εκεί ακολουθώντας παράκτια διαδρομή σε βραχώδες απόκρημνο τοπίο, καταλήγει στο γραφικό, αλλά πολυσύχναστο λιμανάκι της Αγκάλης.

Η διαδρομή λειτουργεί αμφίδρομα: Αγκάλη – Φηρά – Χριστός – Σταυρός – Χώρα.

Διάρκεια διαδρομής: 45΄.

β. Άνω Μεριά – Άγ. Ιωάννης ο Ελεήμονας – Μάρμαρο – Άγιος Νικόλαος – Αγκάλη.

Αφετηρία της διαδρομής αυτής είναι ο Άγιος Ιωάννης ο Ελεήμονας στο ανατολικό άκρο του οικισμού της Άνω Μεριάς. Από τον επαρχιακό δρόμο, η πορεία ακολουθεί λιθόστρωτο μονοπάτι που οδηγεί στο Λαογραφικό Μουσείο και στη συνέχεια στο ξωκκλήσι του Αγίου Ιωάννη του Θεολόγου. Το λιθόστρωτο συνεχίζει κατηφορικά και διασχίζει τον εγκαταλελειμένο οικισμό Μάρμαρο, ο οποίος διατηρεί ανέπαφα τα χαρακτηριστικά της πανωμερίτικης αρχιτεκτονικής. Πλησιάζοντας την ακτή, η διαδρομή περνά πάνω από τον γραφικό όρμο του Άη Νικόλα – που διατηρεί πάντα τη μαγεία του – και κατόπιν κατηφορίζει στη μικρή ακρογιαλιά του Γαλύφου. Ακολουθώντας στο εξής παράκτια πορεία, το μονοπάτι καταλήγει στο εκκλησάκι της Αγίας Μαρίνας, έξω από την Αγκάλη.

Η διαδρομή λειτουργεί αμφίδρομα: Αγκάλη – Άγιος Νικόλαος – Μάρμαρο – Άγιος Ιωάννης Ελεήμονας – Άνω Μεριά.

Διάρκεια διαδρομής: 1 ώρα.

γ. Άνω Μεριά – Άγιος Ανδρέας – Άγιος Γεώργιος – Λυγαριά – Ζωοδόχος Πηγή.

Αφετηρία της διαδρομής είναι η εκκλησία του Αγίου Ανδρέα, στη δυτική πλευρά του διάσπαρτου οικισμού της Άνω Μεριάς. Το μονοπάτι είναι στο μεγαλύτερό του μέρος λιθόστρωτο. Ο οδοιπόρος συναντά το ξωκκλήσι του Αγίου Σώστη, διασχίζοντας περιοχή όπου κυριαρχεί το χαρακτηριστικό πανωμερίτικο αγροτικό τοπίο, με πανοραμική θέα. Πλησιάζοντας, συναντά τοποθεσία με δενδρώδη βλάστηση, που προσφέρει σκιά, και φτάνει στον όρμο του Αγίου Γεωργίου (όπου υπάρχει και οδική πρόσβαση κατ’ ευθείαν από την Άνω Μεριά). Το μονοπάτι Άνω Μεριά – Άγιος Γεώργιος εξυπηρετεί και σήμερα τους γεωργοκτηνοτρόφους της περιοχής. Από τον όρμο Αγ. Γεωργίου ώς το ακρωτήρι του Κάστελλου, το μονοπάτι μετατρέπεται σε αγροτικό δρόμο. Στον Κάστελλο διακρίνονται κατάλοιπα οικισμού της πρωτοκυκλαδικής περιόδου. Από εκεί η διαδρομή στρέφεται νοτιοδυτικά και συναντά τη γραφική μικρή ακρογιαλιά της Λυγαριάς. Στο τελευταίο τμήμα της, η πορεία κινείται ανηφορικά προς το ύψωμα της Καρκάνας, μέσα από στενό χωματόδρομο, όπου βρίσκεται το εκκλησάκι της Ζωοδόχου Πηγής (Χρυσοπηγής). Από εδώ, όπου το οπτικό πεδίο δυτικά προς το πέλαγος και το ακρωτήρι Κυπαρίσσι είναι ευρύτατο, ο περιηγητικός αυτός κύκλος μπορεί να “κλείσει” για τον οδοιπόρο, επιστρέφοντας μέσα από το Μεροβίγλι στο χωριό της Άνω Μεριάς.

Διάρκεια διαδρομής Άνω Μεριά – Ζωοδόχος Πηγή: 1 ώρα 15΄.

δ. Άνω Μεριά (Ταξιάρχης) – Άγιος Παντελεήμονας – Αμπέλι.

Από τον Ταξιάρχη της Άνω Μεριάς, αρχικά η πορεία κινείται δυτικά, πάνω στον επαρχιακό δρόμο. Αφού περάσει διασταύρωση με μονοπάτι που οδηγεί νοτιοδυτικά στο Λειβαδάκι, κατευθύνεται δυτικά προς τον Άγιο Παντελεήμονα, χτισμένο σε θέση σπάνιας ομορφιάς, με πορεία πάνω σε λιθόστρωτο μονοπάτι. Μετά τον Άγιο Παντελεήμονα, το μονοπάτι διχάζεται σε δύο κλάδους, οι οποίοι οδηγούν στον όρμο Αμπέλι. Ο νότιος κλάδος, ομαλός στο αρχικό του τμήμα, κατηφορίζει στη συνέχεια απότομα προς τη γραφική παραλία. Αντίθετα, ο βόρειος κλάδος κινείται αρχικά κατηφορικά, αλλά κατόπιν διασχίζει ωραία ρεματιά με βλάστηση ασυνήθιστη για τα δεδομένα του νησιού και με παραδοσιακές καλλιέργειες (σκάλες).

Διάρκεια διαδρομής: 30΄.

ε. Άνω Μεριά (Ταξιάρχης) – Λειβαδάκι – Φάρος Ασπρόπουντας – Άνω Μεριά (Μύλοι).

Πρόκειται για τη μεγαλύτερη διαδρομή, η οποία ξεκινά από τον Ταξιάρχη και αφού διανύσει κυκλική πορεία, καταλήγει στους Μύλους της Άνω Μεριάς. Στο αρχικό της τμήμα η πορεία ταυτίζεται με την προηγούμενη, μέχρις ότου συναντήσει τη διακλάδωση προς Λειβαδάκι, την οποία ακολουθεί. Το μονοπάτι είναι άθικτο και καλά οριθετημένο, κατά τόπους λιθόστρωτο. Φτάνοντας στο λόφο με το ξωκκλήσι των Αγίων Αναργύρων, η θέα είναι εξαιρετική. Από εκεί η πορεία γίνεται κατηφορική, διασχίζοντας την περιοχή Σκιαθίτης, με κατεύθυνση το Λειβαδάκι, κλειστό ορμίσκο με βοτσαλωτή ακρογιαλιά. Στη συνέχεια, ο οδοιπόρος ανηφορίζει και συναντά μικρή διακλάδωση που οδηγεί στον ιδιαίτερα γραφικό Φάρο της Ασπρόπουντας. Η κύρια πορεία συνεχίζει σε μονοπάτι, στους πρόποδες του λόφου Τράχηλος και, παίρνοντας βόρεια κατεύθυνση, μετατρέπεται σε χωματόδρομο. Στο τελευταίο της τμήμα, η διαδρομή αφού διασχίσει την περιοχή Πεταλάκια και περάσει πάνω από τη ρεματιά του Τζάνη, τερματίζει στην εκκλησία του Σταυρού, δίπλα ακριβώς στους Μύλους της Άνω Μεριάς.

Η διαδρομή αυτή – κλασικά κυκλική – λειτουργεί αμφίδρομα: Άνω Μεριά (Μύλοι) – Φάρος Ασπρόπουντας – Λειβαδάκι – Άνω Μεριά (Ταξιάρχης).

Διάρκεια διαδρομης: 2 και 10΄.

Μερικά οδηγούν σε παραλίες οπότε ο περιπατητικός τουρισμός συνδυάζεται με το κολύμπι.

Φαγητό Και Νυχτερινή Ζωή στη Φολέγανδρο

Η Φολέγανδρος έχει σημαντική γαστρονομική παράδοση και κάποια φαγητά της είναι αρκετά διάσημα όπως η ματσάτα , τοπικό ζυμαρικό που παραδοσιακά συνοδεύεται από κόκορα.

Στο νησί υπάρχουν εστιατόρια με ευρωπαϊκές και τοπικές γεύσεις για κάθε γούστο. Καθώς ο ήλιος πέφτει, οι πλατείες τις χώρας γεμίζουν με κόσμο και μια γιορτινή ατμόσφαιρα επικρατεί. Τα μπαρ μένουν ανοιχτά μέχρι τις 3.00.

Οι παραλίες στη Φολέγανδρο

Διάφανα νερά, βυθοί με τη χαρακτηριστική πράσινη πέτρα της Φολεγάνδρου, ερημικές αμμουδιές κάτω από τη σκιά των αρμυρικιών, ταβέρνες με φρέσκο ψάρι πάνω στην άμμο.

Στις παραλίες φτάνει κανείς με τουριστικά καραβάκια, αυτοκίνητο ή λεωφορείο. Για τις πιο απομονωμένες αμμουδιές προτιμήστε το περπάτημα. Η Φολέγανδρος είναι ιδανικός τόπος για πεζοπορία: τα μονοπάτια ανάμεσα στις ξερολιθιές περνούν από παλιούς μύλους, εγκαταλελειμμένες θεμωνιές, ερημικά ξωκλήσια και διασχίζουν όλο το νησί.

Οι καλύτερες παραλίες της Φολεγανδρου είναι το Κάτεργο (ψιλό βότσαλο και γαλάζια νερά, προσεγγίζεται με βαρκάκι ή από το μονοπάτι), η Αγκάλη (οικογενειακή παραλία με εύκολη προσβάσιμη αμμουδιά με ταβέρνες), ο Άγιος Νικόλαος (ψιλό βότσαλο και ταβέρνα, με μονοπάτι ή βάρκα από την Αγκάλη), το Λειβαδάκι (λεία βράχια και βοτσαλάκι, φτάνετε εδώ με βάρκα από την Αγκάλη). Αυτοί που αγαπάνε το περπατήμα, καλό θα ήταν να ψάξουν τις εναλλακτικές παραλίες Βορινά και Σεριφιώτικα. Στο τέλος της παραλίας του Άγιο Γεώργιο και στο Αμπέλι, υπάρχει ένας χωματόδρομος.

Κάποιες από τις καλύτερες παραλίες της Φολεγανδρο είναι:

Καραβοστάσης: Η παραλία του λιμανιού, του Καραβοστάση, βρίσκεται μπροστά από τα σπίτια του ομωνύμου οικισμού. Αποτελεί μια οικογενειακή παραλία με αρκετή σκίαση που σας χαρίζουν τα αρμυρίκια σε όλο το μήκος της. Στον χώρο θα βρείτε μπαρ, ταβέρνες και ξενοδοχεία κοντά στη θάλασσα. Κοντινή παραλία είναι η Βάρδια, η οποία είναι επίσης δίπλα στο λιμάνι της Φολεγανδρου, με εύκολη πρόσβαση κατεβαίνοντας κάποια λιθόκτιστα σκαλοπάτια.

Λατινάκι – Βιτσέντζου – Πουντάκι: Αυτές οι τρεις μικρές παραλίες που θα συναντήσετε ακολουθώντας τον παραλιακό δρόμο από το λιμάνι προς το Λιβάδι προσφέρουν απίθανη ηρεμία και σας δίνουν την ευκαιρία να χαλαρώσετε και να απολαύσετε τα καθαρά νερά τους.

Κάτεργο: Στην παραλία Κάτεργο, η πρόσβαση γίνεται κατά κύριο λόγο με καραβάκια από τον Καραβοστάση, οι κάτοικοι της περιοχής χρησιμοποιούν ένα εναλλακτικό μονοπάτι που ξεκινά από το Λιβάδι, το οποίο όμως απαιτεί προσοχή από αυτούς που δεν το έχουν δοκιμάσει ξανά.

Αγκάλη: Για την Αγκάλη υπάρχει οδική πρόσβαση με λεωφορείο ή με αυτοκίνητο αλλά και με καραβάκι από τον Καραβοστάση. Αποτελεί άλλη μια οικογενειακή παραλία. Υπάρχουν ταβέρνες και ενοικιαζόμενα δωμάτια. Κοντινές παραλίες: Πολύ κοντά στην παραλία της Αγκάλης είναι η μικρή παραλία Φηρά (μονοπάτι, 10′) και ο Γαλίφος, ακολουθώντας το μονοπάτι προς τον Άγιο Νικόλαο (10′). Στον Γαλίφο υπάρχουν λίγα ενοικιαζόμενα δωμάτια χωρίς ηλεκτρικό ρεύμα.

Άγιος Νικόλαος: Η πρόσβαση στην παραλία αυτή γίνεται είτε με τα καραβάκια από την Αγκάλη και τον Καραβοστάση είτε από τα μονοπάτια που ξεκινούν από την Αγκάλη (20′) είτε από την Άνω Μεριά (45′).

Λιβαδάκι: Η πρόσβαση γίνεται με τα καραβάκια από τον Καραβοστάση και την Αγκάλη. Επίσης, με τα πόδια από την Άνω Μεριά (45′). Αρκετά καθαρή και ήρεμη παραλία με λεία πετρώματα που μπορείτε να ξαπλώσετε και να απολαύσετε τον ήλιο.

Αμπέλι: Η πρόσβαση σε αυτήν την παραλία γίνεται με αυτοκίνητο ή με τα πόδια από την Άνω Μεριά αλλά και με καραβάκι. Και αυτή επίσης χαρακτηρίζεται από πετρώδες έδαφος και ήρεμο περιβάλλον.

Άγιος Γιωργιός: Ο Άγιος Γεώργιος βρίσκεται στο βορειότερο σχεδόν άκρο του νησιού. Είναι μια παραλία με ψιλό βότσαλο και άμμο ενώ διαθέτει και ένα μικρό λιμανάκι στο οποίο αράζουν ψαρόβαρκες. Υπάρχει δρόμος για ΙΧ μετά το τέλος του χωριού της Άνω Μεριάς, στο μεγαλύτερο μέρος του χωματόδρομος, που οδηγεί στην παραλία (20min), ενώ υπάρχει και ένα μονοπάτι που υποδεικνύεται με ταμπέλα λίγο πριν το τέλος του χωριού (45 min). Πηγαίνοντας κάποιος με ΙΧ μπορεί να σταματήσει για μπάνιο και στην μικρή παραλία της Λυγαριάς που βρίσκεται λίγο πριν τον Άγιο Γεώργιο.

Τα Φηρά: Τα Φηρά είναι μια μικρή παραλία αριστερά της Αγκάλης με βότσαλο, από την οποία ο ήλιος χάνεται αργά το απόγευμα. Η πρόσβαση στα Φηρά επιτυγχάνεται μόνο με τα πόδια είτε μέσω ενός μονοπατιού απο την Αγκάλη (10min), είτε μέσω ενός άλλου μονοπατιού που ξεκινά λίγο μετά τον οικισμό της Χώρας αυξάνοντας όμως την απόσταση σε περίπου 50 λεπτά περπάτημα.

Το Σερφιώτικο: Το Σερφιώτικο είναι μια παραλία που φτάνει κανείς μόνο μέσω ενός μονοπατιού που ξεκινά λίγο πριν το τέρμα της Άνω Μεριάς (45min).

ΕΣΤΙΑΤΟΡΙΑ ΣΤΗ ΦΟΛΕΓΑΝΔΡΟ

Name of restaurant	Location of restaurant	Contact details
Πιάτσα	Chora – Folegandros	+30 22860 41274
Ζέφυρος	Chora – Folegandros	+30 22860 41556
Μίμης	Ano Meria – Folegandros

RENT A CAR ON FOLEGANDROS

COMPANY NAME	TYPE OF BUSINESS	LOCATION	TELEPHONE NUMBER
Tomaso rents	Rent a car / motorbike	FOLEGANDROS	+30 2286041600
SPIROS	Rent a car / motorbike	FOLEGANDROS	+30 2286041316

 

Προσπαθήσαμε να σας μαζέψουμε όσες πιο πολλές πληροφορίες για το νησί και θα προσπαθήσουμε εμείς οι ίδιες να κάνουμε τη διαμονή σας στο νησί μας αξέχαστη.  Αν χρειαστειτε κάτι το οποίο δεν υπαρχει ή δεν το βρίσκετε, σας παρακαλώ επικοινωνήστε με το [email protected] ή στα τηλέφωνα +30 6934620501 / +30 22840 24879 και θα χαρούμε να σας ακουσουμε.